

Muzeum Historyczne w Sanoku – regionalne muzeum z siedzibą w Sanoku. HistoriaPierwszą działalność gromadzenia eksponatów w terenie do przyszłego Muzeum Ziemi Sanockiej rozpoczęli Aleksander Rybicki oraz Adam Fastnacht i Stefan Stefański (wówczas jako uczniowie sanockiego gimnazjum). Istotną rolę przy powstaniu Muzeum Ziemi Sanockiej odegrał również ówczesny burmistrz miasta, Tadeusz Malawski, który w pomieszczeniach magistratu zgromadził wiele eksponatów i pamiątek, przekazanych następnie do powstałego muzeum. Instytucja powstała formalnie w 1934 roku jak Muzeum Ziemi Sanockiej istniało do 1939. Zadaniem muzeum był gromadzenie zabytków przeszłości ziemi sanockiej, ich naukowe opracowywanie i udostępnianie mieszkańcom. Badania z zakresu historii ziemi sanockiej prowadził Adam Fastnacht. Po wybuchu II wojny światowej we wrześniu 1939 roku zamek został splądrowany, później w okresie okupacji urządzono na zamku Muzeum Lemkowszczyzny. W sierpniu 1944 roku zbiory muzeum zostały ponownie zdewastowane przez wojska niemieckie, zaś lokalne władze niemieckie wywiozły z sanockiego zamku ocalałe najstarsze pamiątki kultury polskiej (ok. 300 najcenniejszych eksponatów), część z nich została odnaleziona po wojnie w okolicach Legnicy a następnie przekazana do AGAD i archiwum rzeszowskiego. Do 1946 roku w zamku mieścił się szpital wojskowy, a następnie rusznikarnia. Po wojnie rozpoczęto odtwarzanie i tworzenie na nowo ekspozycji muzeum. Zbiory i ekspozycjaObecnie muzeum gromadzi ponad 20 000 eksponatów. Posiada wydzielone działy archeologiczny, ikonograficzny, historyczny, konserwatorski oraz galerię autorską Zdzisława Beksińskiego mieszczącą się w odbudowanym w latach 2010–2011 południowym skrzydle sanockiego zamku. Zbiór pod nazwą "Ceremika pokucka z daru kustosza Aleksandra Rybickiego" w budynku Zajazdu (największy zbiór sztuki pokuckiej w Polsce). Poza główną siedzibą usytuowaną w gmachu przy ul. Zamkowej 2, częściami muzeum są Zamek Królewski w Sanoku oraz Zajazd na terenie parku zamkowego. Do najcenniejszych zbiorów muzeum należy ponad 200 ocalałych ikon karpackich pochodzących z terenów historycznej ziemi sanockiej datowanych na okres od XVI do XX wieku, kolekcja ceramiki pokuckiej oraz kilkaset obrazów w tym dzieła m.in. takich autorów jak: Jana Wacława Zawadowskiego, Wacława Żaboklickiego, Ludwika Lille, Józefa Pankiewicza, Hanny Rudzkiej-Cybisowej i Jana Cybisa, Olgi Boznańskiej i Tadeusza Makowskiego, Jana Ekierta, Józefa Jaremy, Marii Sperling, Leona Getza i Marian Kruczek. W 1973 do muzeum trafiły receptularze pochodzące z byłej apteki Mariana Kawskiego. Pracownicy muzeum
|