Kościół św. Józefa

Kościół Świętego Józefa – polski rzymskokatolicki kościół parafialny, znajdujący się przy ulicy ul. Roosevelta w Zabrzu, należący do dekanatu zabrzańskiego w diecezji gliwickiej, metropolii katowickiej.

Kościół Świętego Józefa – polski rzymskokatolicki kościół parafialny, znajdujący się przy ulicy ul. Roosevelta w Zabrzu, należący do dekanatu zabrzańskiego w diecezji gliwickiej, metropolii katowickiej.

Historia kościoła

Parafia św. Józefa w Zabrzu została wyodrębniona w 1931 roku z terytorium parafii św. Andrzeja Apostoła. W latach 1930–1931 wybudowano nowy kościół. Budowniczym kościoła został proboszcz parafii św. Andrzeja Apostoła, ksiądz Jan Zwior. Konsekracji świątyni dokonał 4 września 1932 roku kardynał Adolf Bertram.

Architektura i wnętrze świątyni

Kościół to jeden z ciekawszych przykładów architektury modernistycznej na Górnym Śląsku. Autorem projektu jest Dominikus Böhm z Kolonii. Świątynie projektowane przez Böhma mają specyficzny klimat, zarówno w warstwie materialnej (surowy monumentalizm, rzetelna konstrukcja oraz szczerość w zastosowaniu materiałów) jak i niematerialnej (wpływ na emocje odbiorców, stosowanie symboliki, gra światłem). Architekt zastosował w projekcie kościoła wiele cytatów z historii, m.in.:

• symbolika światła jako emanacji Boga,
• symbolika liczb świętych (katedry średniowiecza) (7, 12, 33, 40),
• plac wejściowy do kościoła „paradisus” – podobne place znajdowały się przed starochrześcijańskimi bazylikami,
• fasada – rzymskie bramy (brama do nieba) lub akwedukt – woda życia,
• przejście od „profanum” do „sacrum” – święta brama (porta sacra) – obmycie – oczyszczenie z grzechów,
• metafora drogi życia – wydłużona nawa kościoła, której towarzyszy 7 okien witraży z siedmioma sakramentami w witrażach,
• chrzcielnica u podstawy wieży u wejścia do świątyni – motyw oczyszczenia u progu „świętej drogi” na drodze chrześcijanina do zbawienia, nieba – (symbolicznie wieża i spiralne schody).

Dominikus Böhm uważał, że architekt powinien projektować obiekt całościowo, począwszy od bryły, formy przestrzeni, aż po wyposażenie i detal (Böhm był również twórcą wnętrz, mebli, witraży, mens ołtarzowych). Kościół zaprojektowany został na planie łuku, projektant nawiązuje tutaj do starożytnych budowli rzymskich oraz świątyń wczesnochrześcijańskich. Zbudowany został z cegły, mur jest nieotynkowany. Cegły są w różnych odcieniach, o zróżnicowanym stopniu wypalenia i zostały celowo sprowadzone z różnych cegielni. Fronton przedstawia potrójny rząd arkad (powtarza się on w otworach wieży, wewnętrznym obejściu i w oknach). Fronton arkad rozpostartych pomiędzy dwiema surowymi, płasko zwieńczonymi wieżycami kojarzy się z wyglądem rzymskich akweduktów. W dużych oknach po stronie zachodniej znalazły się witraże w ciemnych kolorach i przedstawiają sakramenty święte, a okna po stronie wschodniej świątyni dają niewielkie ilości światła. Najjaśniejsze miejsce kościoła to część ołtarza głównego, który uniesiony jest wysoko nad posadzkę nawy. Witraż - „Najświętszy Sakrament” - zaprojektowany został w 1942 roku. W 1957 roku umieszczono w prezbiterium witraż „Świętej Rodziny”.