Mięguszowiecki Szczyt Wielki

Mięguszowiecki Szczyt Wielki (słow. Veľký Mengusovský štít, niem. Große Mengsdorfer Spitze, węg. Nagy-Menguszfalvi-csúcs, 2438 m n.p.m.) – szczyt Tatr Wysokich, znajdujący się w grani głównej Tatr na granicy polsko-słowackiej, pomiędzy Cubryną (oddziela je Hińczowa Przełęcz) a Mięguszowieckim Szczytem Pośrednim (oddziela je Mięguszowiecka Przełęcz Wyżnia 2340 m n.p.m.). Jest to drugi co do wysokości szczyt w Polsce (20. w Tatrach) i najwyższy z Mięguszowieckich Szczytów. Jego ściany opadają pionowo na ok. 900 m (szczyt położony jest 1043 m nad lustrem wody Morskiego Oka). Alfred Martin w 1908 r. pisał o nim: „Jeden z najpotężniejszych i najpiękniejszych szczytów, jakie mają Tatry Wysokie”.

Mięguszowiecki Szczyt Wielki (słow. Veľký Mengusovský štít, niem. Große Mengsdorfer Spitze, węg. Nagy-Menguszfalvi-csúcs, 2438 m n.p.m.) – szczyt Tatr Wysokich, znajdujący się w grani głównej Tatr na granicy polsko-słowackiej, pomiędzy Cubryną (oddziela je Hińczowa Przełęcz) a Mięguszowieckim Szczytem Pośrednim (oddziela je Mięguszowiecka Przełęcz Wyżnia 2340 m n.p.m.). Jest to drugi co do wysokości szczyt w Polsce (20. w Tatrach) i najwyższy z Mięguszowieckich Szczytów. Jego ściany opadają pionowo na ok. 900 m (szczyt położony jest 1043 m nad lustrem wody Morskiego Oka). Alfred Martin w 1908 r. pisał o nim: „Jeden z najpotężniejszych i najpiękniejszych szczytów, jakie mają Tatry Wysokie”.

Informacje ogólne

Szczyt ma dwa wierzchołki: zachodni (główny) i wschodni niższy o około 5 m, rozdzielone Wielką Mięguszowiecką Szczerbiną. W północno-wschodniej części ściany widoczna jest ok. 700-metrowa grzęda (tzw. Wielki Filar Mięguszowiecki) rozdzielająca ścianę na część północną i wschodnią. Filar opada wprost z niższego wschodniego wierzchołka. W dolnej części zmienia się w trójkątną, urwistą ścianę opadającą na piargi. Filar wraz z tą ścianą ma wysokość ok. 880 m. Wschodnia ściana (ok. 400 m wysokości, ok. 1700–2040 m n.p.m.) opada od wschodniego wierzchołka w kierunku tzw. Bańdziocha, czyli Wielkiego Kotła Mięguszowieckiego. Jej lewą krawędź stanowi żleb schodzący z Mięguszowieckiej Przełęczy Wyżniej. W Bańdziochu widocznym znad Morskiego Oka zalega Lodowczyk Mięguszowiecki – największy w polskich Tatrach, noszący cechy szczątkowego lodowca, płat wiecznego śniegu (tzw. śnieżnik). Przez środkową część ściany jest poprowadzona bardzo trudna droga wspinaczkowa, tzw. droga Świerza. Nazwa upamiętnia taternika Mieczysława Świerza, który wraz z Janem Humpolą przeszedł ścianę w dniu 22 września 1921 r. W obrębie masywu dochodziło do wielu wypadków z udziałem taterników i turystów. We wrześniu 1992 r. wskutek załamania pogody na drodze Świerza zginął instruktor Jerzy Hirszowski i troje młodych taterników.

Od strony Mięguszowieckiej Przełęczy pod Chłopkiem południowymi zboczami masywu na szczyt wiedzie Droga po Głazach, niedostępna dla niedoświadczonych turystów. Nazwa drogi pochodzi od płytowych skał, zwanych głazami.

Urwiska części północnej opadają w kierunku Morskiego Oka. Ściana ta dzieli się na trzy części – najwyższa partia, tzw. kopuła ściany szczytowej ma wysokość ponad 200 m, część środkowa opada od ukośnej, trawiasto-piarżystej galeryjki do Małego Kotła Mięguszowieckiego, w którym nawet latem często widoczny jest znad Morskiego Oka płat śniegu. Ścianę nad kotłem przecinają trzy żleby. Poniżej kotła znajduje się dolna część ściany. Północno-zachodnia ściana o wysokości 230 m opada na Wielką Galerię Cubryńską.

Południowa ściana Mięguszowieckiego Szczytu opada do Doliny Hińczowej, na północ od Wielkiego Stawu Hińczowego. Przecina ją wyraźna ukośna galeryjka zwana Wielką Mięguszowiecką Ławką, przecinająca również ścianę Mięguszowieckiego Szczytu Pośredniego i schodząca na piargi ponad Wielkim Stawem Hińczowym. Od strony zachodniej ścianę ogranicza długa rynna, którą poprowadzona jest droga wspinaczkowa nazywana drogą Komarnickiego (od nazwiska Gyuli Komarnickiego, który wraz z Jadwigą Roguską i bratem Romanem Komarnickim wszedł nią na szczyt w dniu 5 sierpnia 1910 r.).

Powyżej Hińczowej Przełęczy, w zachodniej grani Mięguszowieckiego Szczytu, znajduje się Mięguszowiecka Turniczka (ok. 2360 m). Jest to pierwsza od strony przełęczy, wyraźnie górująca nad granią turnia. Mięguszowiecka Turniczka jest nieco wysunięta w kierunku południowym, stąd wyraźnie widoczna jest od południa, z Doliny Hińczowej.

Historia zdobycia i nazewnictwo

• Pierwsze wejścia na Mięguszowiecki Szczyt Wielki:
  • latem – Ludwik Chałubiński z przewodnikami: Wojciechem Rojem i Maciejem Sieczką 28 czerwca 1877 r.,
  • zimą – Ernst Dubke, Alfred Martin, Johann Breuer i Johann Franz 13 lutego 1906 r.
• Pierwsze zimowe przejście północną ścianą: Zbigniew Korosadowicz i Jan Staszel 7–8 kwietnia 1936 r. „Wierchy” uznały to za największy sukces zimowego taternictwa w ogóle.
• Pierwsze przejście Drogi po Głazach: F. Kratter i przewodnik Jędrzej Wala młodszy (ok. 1883).
• Pierwsze odnotowane wejście na Mięguszowiecką Turniczkę (podczas wejścia na szczyt Mięguszowieckiego Szczytu zachodnią granią) – Zygmunt Czerny, Jan Czerwieński, Feliks Tylka 31 sierpnia 1907 r.

Nazwa Mięguszowieckich Szczytów i innych okolicznych obiektów pochodzi od Doliny Mięguszowieckiej i od wsi Mięguszowce, do której niegdyś należały te tereny. W środowisku wspinaczkowym potocznie szczyt jest zwany Mięguszem lub określany skrótem MSW.

Najpopularniejsze drogi na szczyt

• Z Doliny Hińczowej, od Wielkiego Stawu Hińczowego: słowacka droga normalna (najłatwiejsza droga).

Staw obchodzi się wschodnią stroną. Kilkadziesiąt metrów powyżej niego droga opuszcza dawny słowacki szlak na Mięguszowiecką Przełęcz pod Chłopkiem (był znakowany na zielono, zlikwidowano go w 1976 roku) i wspina się na skos w lewo przez rumowiska i trawniki pod ścianę Mięguszowieckiego Szczytu Pośredniego. Dalej prowadzi u podstawy ściany aż do znajdującego się w linii spadku wierzchołka Mięguszowieckiego Szczytu Pośredniego, wysoko wcinającego się piarżyska. Piarżyskiem tym skośnie w lewo systemem rynien do góry około 150 metrów do małego kociołka w linii spadku Mięguszowieckiej Przełęczy Wyżniej. Jest to prawy, dolny skraj Wielkiej Mięguszowieckiej Ławki. W tym miejscu droga normalna łączy się z Drogą po Głazach.

• Od Mięguszowieckiej Przełęczy pod Chłopkiem: Droga po Głazach.

Od połączenia z drogą normalną ścieżka prowadzi Wielką Mięguszowiecką Ławką przez trawki, piargi i płyty skalne około 200 metrów w górę na Mięguszowiecki Balkon. Tutaj droga łączy się z drogą z Hińczowej Przełęczy omijającą północno-zachodnią grań.

• Od Hińczowej Przełęczy: obejście północno-zachodniej grani z prawej, po stronie Doliny Hińczowej.

Z Mięguszowieckiego Balkonu droga pnie się ku grani płytką depresją z niskimi progami przez około 100 metrów. Około 10 metrów poniżej grani zaczyna się system wąskich półek. Półkami w prawo raz w górę, raz w dół około 100 metrów pod wielką niezbyt stromą płytę. Płytą tą w prawo na podwierzchołkowy taras zasłany blokami skalnymi, a z tarasu w lewo na wierzchołek.

Wejście na szczyt od Morskiego Oka przez Mięguszowiecką Przełęcz pod Chłopkiem, a następnie Drogą po Głazach zajmuje około 5 godzin, od Morskiego Oka przez Galerie Cubryńskie i Hińczową Przełęcz – 4–5 godzin, z Doliny Mięguszowieckiej od Wielkiego Stawu Hińczowego – 2 godziny (od Popradzkiego Stawu 3–4 godziny).

Wszystkie powyższe drogi są mylne, zawikłane i przepaściste; nie są znakowane ani ubezpieczone żadnymi sztucznymi ułatwieniami. Dostępne są jedynie dla taterników oraz bardzo wprawnych turystów górskich z dobrą orientacją w terenie. Turysta może odwiedzić szczyt z uprawnionym przewodnikiem tatrzańskim.