Pomnik Józefa Piłsudskiego w Wawrze

Pomnik Józefa Piłsudskiego znajduje się przed budynkiem dawnej "Murowanki" w Warszawie w Wawrze. Jest poświęcony pamięci marszałka oraz poległych w obronie ojczyzny w latach 1918-1920, czyli podczas wojny polsko-bolszewickiej.

Pomnik Józefa Piłsudskiego znajduje się przed budynkiem dawnej "Murowanki" w Warszawie w Wawrze. Jest poświęcony pamięci marszałka oraz poległych w obronie ojczyzny w latach 1918-1920, czyli podczas wojny polsko-bolszewickiej.

Opis pomnika

Na szczycie cokołu jest umieszczona rzeźba orła, od frontu medalion z wizerunkiem Józefa Piłsudskiego i jego nazwiskiem, pod nim trzy tablice .

Tablica górna:

Tablica środkowa:

Tablica dolna:

(są to nazwiska trzech mieszkańców Wawra, którzy polegli w walce z wojskami bolszewickimi)

Otoczenie pomnika

Pomnik stoi przed wybudowanym w 1903 roku zabytkowym ceglanym budynkiem "Murowanki" (ul. Płowiecka 77), czyli najstarszej w obecnych granicach Wawra szkoły (nie licząc szkółki parafialnej w Zerzniu).

Tuż obok znajdują się dawna karczma (austeria) wawerska (obecnie Zajazd Napoleoński) oraz krzyż powstańczy poświęcony żołnierzom poległym w pierwszej oraz drugiej bitwie pod Wawrem powstania listopadowego.

Historia

Pomnik został odsłonięty w 1930 roku , w 10 rocznicę Cudu nad Wisłą.

Podczas odsłonięcia w listopadzie 1930 roku na cokole nie było jeszcze orła oraz środkowej i dolnej tablicy, tzn. była tylko tablica poświęcona Piłsudskiemu i medalion. W trakcie uroczystości pod pomnikiem marszałka przemawiał pisarz Wacław Sieroszewski, był obecny sam Józef Piłsudski oraz jego druga żona Aleksandra Piłsudska. Miało wtedy miejsce wpisywanie się do księgi pamiątkowej, mała obywatelka Wawra wraz mamą wręczyła kwiaty Aleksandrze Piłsudskiej.

Pomnik przetrwał całą okupację niemiecką, został jednak zdewastowany w okresie PRL-u. W 1948 r. członkowie Polskiej Partii Robotniczej i funkcjonariusze Urzędu Bezpieczeństwa zniszczyli orła, medalion, tablice, a cały cokół obalili i przysypali ziemią.

Elementy metalowe uratował jeden mieszkaniec Wawra zakopując je w swoim ogródku .

Dopiero w przeddzień rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości w listopadzie 1981 roku grupa członków Niezależnego Zrzeszenia Studentów odsłoniła z ziemi pomnik i złożyła wiązankę kwiatów. W 1989 roku został powołany Społeczny Komitet Odbudowy Pomnika Marszałka Józefa Piłsudskiego w Wawrze. 16 listopada 1991 roku odbyło się ponowne odsłonięcie pomnika w obecności m.in. wnuka Józefa Piłsudskiego - Krzysztofa Jaraczewskiego.

Przy pomniku odbywają się czasem uroczystości patriotyczne.