Przełęcz Radoszycka

0

Przełęcz Radoszycka (słow. Laborecky priesmyk, także Przełęcz Beskid nad Radoszycami, 684 m n.p.m.) - przełęcz w głównym grzbiecie wododziałowym Karpat, we wschodniej części Beskidu Niskiego. Stanowi przejście z doliny Osławicy (na północy) w dolinę Laborca (na południu). Siodłem przełęczy przebiega granica Polski ze Słowacją.

Przełęcz Radoszycka już w starożytności (od początku naszej ery) była jednym z miejsc, w których szlak handlowy z południa na północ Europy przekraczał główny grzbiet Karpat. W średniowieczu przez przełęcz biegł szlak handlowy między Polską a Węgrami, używany zwłaszcza przez kupców sandomierskich. Dziś przez przełęcz biegnie tylko lokalna droga z Sanoka przez Komańczę (897) i Medzilaborce do Humennégo (559). Na tej drodze znajdowało się drogowe przejście graniczne Radoszyce-Palota, czynne od 1 lutego 2005, a zlikwidowane w dniu 21 grudnia 2007. Poprzednio, zanim położono asfaltową drogę dojazdową od polskiej strony, było to przejście turystyczne.

Okolice Przełęczy Radoszyckiej były zasiedlane z inicjatywy polskiej, od północy, przez ludność polską i ruską, począwszy od późnego średniowiecza. Po rozbiciu w 1657 r. najazdu wojsk siedmiogrodzkich Jerzego Rakoczego ich część, wycofując się na południe, spustoszyła te okolice do tego stopnia, że wymagały ponownego zasiedlenia. Do czasu wysiedleń w ramach akcji "Wisła" po obu stronach przełęczy mieszkała ludność rusińska, blisko związana kulturowo i gospodarczo mimo utrudnień spowodowanych podziałem przez granicę po 1918 r.

Na przełęczy stoi pochodzący z 1893 r. obelisk z herbem Królestwa Węgier, stanowiący niegdyś znak graniczny.

Grzbietem przez Przełęcz Radoszycką prowadzi niebiesko znakowany, tzw. "graniczny" szlak turystyczny (odcinek Czeremcha - Nowy Łupków). Równolegle do niego biegnie czerwony szlak słowacki.

10 września 1939 r. przez przełęcz wkroczyły na teren Polski okupacyjne wojska słowackie. Z kolei 23 czerwca 1941 r. przez przełęcz przemaszerowały słowackie oddziały uczestniczące u boku hitlerowskich Niemiec w wojnie przeciwko Związkowi Radzieckiemu.

Poprzednią (patrząc z zachodu na wschód) ważną komunikacyjnie przełęczą w granicznym łańcuchu Karpat jest Przełęcz Beskid nad Czeremchą, a kolejną - Przełęcz Łupkowska.

Przełęcz Radoszycka - to miejsce nie ma jeszcze przewodnika, a jego lokalizacja jest niepotwierdzona. Jeśli znasz to miejsce, to tutaj możesz napisać przewodnik i/lub wskazać lokalizację tego miejsca.