Ulica Bracka

Przewodnik
Mapa
Atrakcje

”	Ulica Bracka w Warszawie – jedna z ulic ścisłego centrum Warszawy, biegnąca od ul. Żurawiej i Pl. Trzech Krzyży do ul. Chmielnej.

Czytaj dalej

”

Ulica Bracka w Warszawie – jedna z ulic ścisłego centrum Warszawy, biegnąca od ul. Żurawiej i Pl. Trzech Krzyży do ul. Chmielnej.

Historia

Pierwotnie fragment ciągu ulic Wiejskiej, Bagno i Zgoda, dawnego traktu z Ujazdowa do Grzybowa, uregulowana już około roku 1770. W tym miejscu trakt przechodził przez grunty należące do różnych zakonów i bractw, stąd nazwa ulicy.

Przed końcem XVIII wieku zabudowa ulicy składała się z drewnianych domów i dworków; w tym czasie też – około roku 1790 u zbiegu z ul. Chmielną wzniesiono również drewnianą rotundę pierwszego cyrku w Warszawie, zwanego "Hecą".

Po przeprowadzeniu Alej Jerozolimskich w latach 1823–1824 na narożnym placu u zbiegu obu ulic wystawiono niewielki budynek Koszar Drogi Jerozolimskiej.

Naprzeciwko, pod numerem 11/13 w roku 1834 została zbudowana kamienica Gołaszewskich, zaprojektowana przez Antonia Corazziego, w późniejszym okresie przebudowana dla Leona Rakowskiego, jednocześnie kierującego pracami budowlanymi.

Prawdziwie wielkomiejskie realizacje przy Brackiej przyniósł dopiero okres po roku 1875; kamienice osiągały już gabaryt do czterech pięter, zaś ich twórcami byli nierzadko najwybitniejsi architekci.

W latach 1903-1910 powstały przy Brackiej jeszcze cztery kamienice, w tym pod numerem 13 kamienica Kasy Pożyczkowo-Oszczędnościowej "Zgoda", zaprojektowana przez Dawida Lande i wyróżniająca się ozdobną, narożną wieżyczką oraz bogatym secesyjno-eklektycznym wystrojem. W okresie 1913-1914 na północnym odcinku ulicy wzniesiono gmach Domu Towarowego Braci Jabłkowskich , wybitny przykład architektury modernizmu, którego autorem byli Karol Jankowski i Franciszek Lilpop.

Wydarzenia roku 1939 nie przyniosły większych zniszczeń zabudowy; dopiero w okresie powstania warszawskiego większość zabudowy uległa zniszczeniu. W okolicach ulicy Brackiej toczyły się w okresie powstania zaciekłe walki, a żołnierze niemieccy dopuszczali się licznych zbrodni na mieszkańcach pobliskich domów.

W okresie powojennym w bezpośredniej okolicy Brackiej zaszły poważne zmiany urbanistyczne: w roku 1948 przebite zostało przedłużenie ul. Kruczej, zaś źle zaprojektowane skrzyżowanie z Alejami Jerozolimskimi przerwało łączność komunikacyjną dwóch odcinków ulicy.

Ważniejsze obiekty

Dom mody vitkAc (nr 9)
Kamienica Zofii Kiersnowskiej (nr 18) – kamienica wzniesiona w roku 1900 według projektu Edwarda Lilpopa; w pełni zachowała niezmiernie rzadką na terenie Warszawy eklektyczną dekorację fasady. W dwudziestoleciu międzywojennym mieściło się tu Gimnazjum Ludwika Lorentza. Nauczycielem historii był w nim m.in. syn właściciela Stanisław Lorentz, później znany muzeolog.
Pałac Brzozowskich (nr 20)
Dom Towarowy Bracia Jabłkowscy (nr 25) – przykład wybitnej w skali miasta realizacji w duchu wczesnego modernizmu; dzieło uznanych twórców: Karola Jankowskiego i Franciszka Lilpopa. Dekorację fasady wykonał Edmund Bartłomiejczyk, on też jest autorem zachowanego wewnątrz posecesyjnego witrażu, unikatu w skali miasta.