Austeria Sławkowska

Austeria sławkowska – zabytkowa XVIII-wieczna karczma w Sławkowie (woj. śląskie). Austeria znajduje się na szlaku architektury drewnianej województwa śląskiego.

Austeria sławkowska – zabytkowa XVIII-wieczna karczma w Sławkowie (woj. śląskie). Austeria znajduje się na szlaku architektury drewnianej województwa śląskiego.

§Architektura

Sławkowska austeria stanowi założony na planie litery T budynek o powierzchni 380 m², ustawiony szerokofrontowo do Rynku, bokiem przylegający do ul. Mały Rynek. Budynek przykryty jest polskim dachem łamanym pokrytym gontem i wspartym od strony frontowej na sześciu kamiennych kolumnach tworzących podcienie. W części tylnej znajduje się stan (wozownia i stajnia).

§Historia

Dziś trudno ustalić, od kiedy na tym miejscu znajdowała się karczma. Badania archeologiczne wykazały, że fragmenty fundamentów budynku pochodzą z okresu lokacji miasta, z XIII w. Trudno jednak powiedzieć czy już wtedy służył on jako budynek karczemny. Wiadomo natomiast, że w czasie swego pobytu w Sławkowie 27-29 sierpnia 1697 r., ucztował w austerii król August II Mocny. Miał on też tutaj na oczach zgromadzonych gości złamać gołymi rękami srebrny kubek. Budynek otrzymał swój obecny wygląd w XVIII w. Na belce stropowej karczmy widnieje data odczytywana przez jednych jako 1701, przez innych jako 1781 r., choć pierwsza z nich wydaje się bardziej prawdopodobna. Odnosi się ona zapewne nie do powstania karczmy, lecz do jej remontu. Od tamtego czasu austeria sławkowska przetrwała z niewielkimi zmianami do dzisiaj.

Karczma była własnością miasta. W XIX w. jej dzierżawa stanowiła główny składnik miejskich dochodów. Jednakże z powodu złego stanu technicznego władze miejskie podjęły w 1862 r. decyzję o jej rozbiórce oraz o sprzedaży albo wydzierżawieniu placu. Austeria sławkowska uratowana została dzięki podpisaniu przez magistrat umowy przedwstępnej z jej dotychczasowym dzierżawcą Rubinem Glajtmanem z Olkusza, który zobowiązał się do wyremontowania budowli pod warunkiem zawarcia z nim 20-letniej umowy na dzierżawę. Rozpisanego na austerię przetargu Glajtman co prawda nie wygrał, lecz na podobnych warunkach ostateczną umowę dzierżawy podpisało dwóch występujących wspólnie mieszkańców Olkusza: Izrael Blumenfelt i Salomon Frydman. Tym samym upadła ostatecznie koncepcja rozbiórki austerii i wydzierżawienia placu po niej Janowi Lesserowi - właścicielowi innego szynku przy Rynku, który zgłosił chęć wybudowania na jej miejscu murowanego zajazdu z pokojami gościnnymi.

Austeria dzierżawiona była przez miasto do 1939 r. W czasie okupacji urządzono w niej "Dom Niemiecki" (Deutsches Haus). W latach 1969 - 1987 mieściło się tu muzeum miejskie. Od 1992 r. użytkowana częściowo, od 2003 r. w całości, jako restauracja.

§Zobacz też

• Historia austerii sławkowskiej
• "Karczma przy drodze - Austeria" - materiał filmowy
• Strona internetowa restauracji "Austeria"

§Literatura

1. Z. Matuszczyk: W czasach niewoli narodowej, w: F. Kiryk (red.), Dzieje Sławkowa, Kraków 2001, ISBN 83-87345-47-4, s. 240-241.
2. Przewodnik po Zagłębiu Dąbrowskim, wyd. nakładem Komitetu Przewodnika po Zagłębiu Dąbrowskim w Sosnowcu, 1939 r., s. 111.