Cerkiew Podwyższenia Krzyża Pańskiego

Cerkiew pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Pańskiego w Werstoku – prawosławna cerkiew parafialna. Należy do dekanatu Kleszczele diecezji warszawsko-bielskiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.

Cerkiew w Werstoku według dokumentów z 1766 istniała od XVII wieku. Świątynia była pierwotnie pod wezwaniem Zaśnięcia Bogurodzicy. W 1769 w jej miejsce została wybudowana nowa drewniana cerkiew o konstrukcji zrębowej na planie kwadratu. Fundatorem był Józef Wilczewski z Wilczewa, rotmistrz chorągwi Wielkiego Księstwa Litewskiego. W zachowanych dokumentach widnieje zapis dawcy:

...Chwale Boską restaurować y aby wiecznemi czasu trwała, ufundować, nayprzód de nowaradice cerkie arcypotrzeną w tym horyzoncie pod tytułem Świętego Krzyża erygowałem y wystawiłem w ołtarze apparaty y oddaję pro filie pryncypalney cerkwi w Dubiczach.

W tych samych dokumentach parafialnych z lat 1798-1801 znajdują się informacje świadczące, iż cerkiew była już świątynią parafialną. W 1869 przeprowadzono kapitalny remont cerkwi. Wówczas została dobudowana ryznica (miejsce do przechowywania szat liturgicznych) i ponomarka (zakrystia), a wewnątrz umieszczono ikonostas. W 1909 została dobudowana dzwonnica i kruchta.

W latach międzywojennych była świątynią filialną parafii w Omelańcu. W 1940 stała się siedzibą samodzielnej parafii. Po II wojnie światowej cerkiew odremontowano. Zainstalowano nowe dzwony oraz ogrodzono teren wokół świątyni.

Cerkiew została wpisana do rejestru zabytków 22 grudnia 1986 pod nr 620.

Cerkiew pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Pańskiego w Werstoku – prawosławna cerkiew parafialna. Należy do dekanatu Kleszczele diecezji warszawsko-bielskiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.

Cerkiew w Werstoku według dokumentów z 1766 istniała od XVII wieku. Świątynia była pierwotnie pod wezwaniem Zaśnięcia Bogurodzicy. W 1769 w jej miejsce została wybudowana nowa drewniana cerkiew o konstrukcji zrębowej na planie kwadratu. Fundatorem był Józef Wilczewski z Wilczewa, rotmistrz chorągwi Wielkiego Księstwa Litewskiego. W zachowanych dokumentach widnieje zapis dawcy:

...Chwale Boską restaurować y aby wiecznemi czasu trwała, ufundować, nayprzód de nowaradice cerkie arcypotrzeną w tym horyzoncie pod tytułem Świętego Krzyża erygowałem y wystawiłem w ołtarze apparaty y oddaję pro filie pryncypalney cerkwi w Dubiczach.

W tych samych dokumentach parafialnych z lat 1798-1801 znajdują się informacje świadczące, iż cerkiew była już świątynią parafialną. W 1869 przeprowadzono kapitalny remont cerkwi. Wówczas została dobudowana ryznica (miejsce do przechowywania szat liturgicznych) i ponomarka (zakrystia), a wewnątrz umieszczono ikonostas. W 1909 została dobudowana dzwonnica i kruchta.

W latach międzywojennych była świątynią filialną parafii w Omelańcu. W 1940 stała się siedzibą samodzielnej parafii. Po II wojnie światowej cerkiew odremontowano. Zainstalowano nowe dzwony oraz ogrodzono teren wokół świątyni.

Cerkiew została wpisana do rejestru zabytków 22 grudnia 1986 pod nr 620.

Zabytki ikonograficzne

W cerkwi Podwyższenia Krzyża Pańskiego znajdują się zabytkowe ikony z II połowy XVIII w., przedstawiające św. Andrzeja, św. Tadeusza Judę, św. Tomasza, św. Filipa, św. Symeona, św. Jakuba Starszego oraz sceny przedstawiające Hołd Pasterzy, a także proroka Mojżesza i Aarona, Ukrzyżowanie Chrystusa, Chrystusa w Ogrójcu oraz Chrystusa upadającego pod Krzyżem. Ikony te zostały w latach 1980-1982 gruntownie odrestaurowane. W 1988 przeprowadzono renowację kiotu Zaśnięcia Przenajświętszej Bogurodzicy z II poł. XVIII w.

Do zabytków zaliczają się również cerkiewna Ewangelia i Apostoł (lekcjonarz) z własnoręcznym napisem fundatora Wilczewskiego.