Dom Towarowy Braci Jabłkowskich

Dom Towarowy Braci Jabłkowskich w Warszawie – warszawski dom towarowy, wzniesiony w latach 1913–1914 przy ul. Brackiej 25.

Dom Towarowy Braci Jabłkowskich w Warszawie – warszawski dom towarowy, wzniesiony w latach 1913–1914 przy ul. Brackiej 25.

Historia

Dom Towarowy Braci Jabłkowskich rozpoczął działalność 7 listopada 1914. Poprzez bezpośrednie zaopatrywanie się u producentów, spółka wyeliminowała łańcuch pośredników i mogła zaoferować klientom tańszy produkt. Aby uprzyjemnić zakupy, otwarto na trzecim piętrze kawiarnię, a w sezonie letnim, na tarasie mieszczącym się na dachu, serwowano kefiry i soki owocowe, propagując idee zdrowego żywienia.

Lata największej świetności Dom Towarowy przeżywał w dwudziestoleciu międzywojennym. Do 1939 roku był jedynym tego typu domem handlowym w Warszawie. Czynny był również podczas okupacji. W czasie Powstania Warszawskiego firma wspierała powstańców, zaopatrując ich w odzież, obuwie i żywność. Produkowano tu także amunicję. Jako jeden z nielicznych budynków w tamtym rejonie Warszawy, Dom Towarowy Braci Jabłkowskich przetrwał szczęśliwie bombardowania miasta. W 1945 roku wznowiono sprzedaż oraz rozdzielano towary UNRRA.

W maju 1950 roku odebrano budynek rodzinie Jabłkowskich i dom towarowy upaństwowiono. Od 1951 do 1970 roku w budynku mieścił się Centralny Dom Dziecka, następnie Dom Obuwia oraz siedziby biur, a od 1992 roku dom handlowy "Arka". W czerwcu 1996 roku reaktywowano firmę Bracia Jabłkowscy i zwrócono jej budynek handlowy przy Brackiej 25.

Od 2003 roku mieści się w budynku księgarnia Traffic Club.

Na trzecim piętrze otwarto Galerię Sztuki Traffic, prezentującą malarstwo, rzeźbę, fotografię i grafikę.

W roku 2010 rozpoczęła się budowa nowego domu towarowego na rogu ulic Brackiej i Chmielnej, jednak zamiast sklepów planowany był tu budynek biurowy, który został oddany do użytku we wrześniu 2011.

Architektura

Modernistyczny gmach przy ulicy Brackiej 25 został wzniesiony w latach 1913-14, według projektu Karola Jankowskiego i Franciszka Lilpopa, na potrzeby powstałej pod koniec XIX wieku firmy "Bracia Jabłkowscy". Autorzy inspirowali się wielkimi francuskimi i niemieckimi domami towarowymi, a szczególnie zaprojektowanym przez Alfreda Messela domem Wertheima w Berlinie.

Witryny rozdzielone są pokaźnymi, profilowanymi filarami, a wejście umieszczono we wnęce podpartej dwiema doryckimi kolumnami. Budynek wzniesiono na bazie konstrukcji szkieletowo-żelbetowej. W prostym, funkcjonalnym wnętrzu, na uwagę zasługuje reprezentacyjna klatka schodowa, oświetlona półkolistymi oknami z witrażami zaprojektowanymi przez Edmunda Bartłomiejczyka, a wykonanymi w pracowni W. Skibińskiego, przedstawiającymi wytworne mieszkanki miasta z różnych epok.

Nowy budynek

Nowy dom braci Jabłkowskich, projektu architektów Ryszarda Girtlera i Marii Girtler-Szymborskiej, liczy sześć kondygnacji nadziemnych, przy czym parter przeznaczony jest na usługi (salon telefonii komórkowej), a piętra na pomieszczenia biurowe. Przewidziano możliwość wykonania w stropie nad parterem dużego otworu na dźwig i schody ruchome, co pozwoliłoby wprowadzić usługi również na I piętro, a także ewent. do podziemia. Wejście do budynku znajduje się od strony ulicy Chmielnej.

Elewacje budynku są utrzymane w skali zgodnej z starym budynkiem Domu Towarowego. Zastosowano okładzinę z szarego piaskowca oraz z modrzewia syberyjskiego. Narożnik budynku zaprojektowano na planie łukowym, elewacje od ulic Brackiej i Chmielnej łączą się płynnie w całość.

Atutem nowego Domu Jabłkowskich (szczególnie do starego) jest dwupoziomowy parking podziemny. Budynek stoi na działce o powierzchni 742 m2, a łączna powierzchnia użytkowa wynosi 4500 m2, miejsc parkingowych 26, stosunek (kondygnacje) podziemnych (w tym parkingowych) do nadziemnych - 1:3.