Kamienica Ernsta Mixa

Kamienica Ernsta Mixa w Bydgoszczy – kamienica położona w Bydgoszczy przy ul. Gdańskiej 10.

Kamienica Ernsta Mixa w Bydgoszczy – kamienica położona w Bydgoszczy przy ul. Gdańskiej 10.

Położenie

Budynek stoi we wchodniej pierzei ul. Gdańskiej, między ul. Focha, a Parkową.

Historia

Kamienica została wzniesiona w 1863 r. przez fabrykanta mydła Ernsta Mixa jako zespół dwóch budynków. W 1905 roku budynek południowy rozbudowany został o aneks mieszkalny utrzymany w stylu secesyjnym z bogatą dekoracją figuralną według projektu architekta Fritza Weidnera.

W 1910 r. budynek został przez właściciela zaadaptowany do celów handlowych. Dwie dolne kondygnacje posłużyły wówczas domowi towarowemu "Modehaus Bromberg".

Ostateczna zmiana stylistyki elewacji frontowej i ujednolicenie obu kamienic związane były z budową kinoteatru "Kristal" (w latach wojennych "Ufa Westpreussen", a w latach 1945-2003 "Pomorzanin"). Przebudowa miała miejsce w latach 1913-1914, a projekt wykonał ponownie Fritz Weidner. W konstrukcji budynku wykonawcy zastosowali nowatorską na owe czasy technologię żelbetową. Fasady ujednolicono i nadano im formy modernistyczne. Wnętrze kinoteatru przewidziano na 478 miejsc, w tym 286 miejsc umiejscowiono na galeriach. Projekcje filmowe rozpoczęto 1 kwietnia 1914 roku. Cały obiekt - za kredyty z Banku Stadthagen - wzniosła spółka Mixa, Tucholski, Weidner.

W okresie międzywojennym przy kinie urządzono "Bar Angielski", gdzie co czwartek odbywały się dancingi z jazzbandem Orłowskiego. W pomieszczeniach frontowych od 1921 roku zainstalowano biura Poznańskiego Banku Ziemian, a od 1944 roku niemiecką Kasę Okręgu Bydgoszcz (niem. Sparkasse des Kreis Bromberg). W 1946 roku lokale na parterze i na piętrze przeznaczono na Państwowy Bank Rolny. W 1948 r. dokonano przebudowy kamienicy.

W pomieszczeniach oficynowych od 1863 roku aż do II wojny światowej funkcjonowała fabryka mydła i świec Ernsta Mixa. Zakład został rozbudowany w 1905 roku i przekształcony w latach budowy kina. W okresie powojennym w dawnych pomieszczeniach fabrycznych mieścił się Klub Międzynarodowej Prasy i Książki, a od 1994 roku klub „Mózg”.

Architektura

Budynek przebudowano w stylu wczesnego, historyzującego modernizmu. W dwóch dolnych kondygnacjach zachowane są duże okna, które były niegdyś oknami wystawowymi domu handlowego. Fasada, początkowo bogato zdobiona secesyjnymi sztukateriami o motywach solarnych, w wyniku przebudów (zwłaszcza w 1948 r.) w większości je utraciła.