Kamienica Michała Roga

Kamienica przy al.Solidarności 93 – zabytkowy budynek powstały w 1910 roku, z inicjatywy Michała Róga. Obecnie znajduje się tam Teatr Kamienica, którego właścicielem jest polski aktor Emilian Kamiński.

Kamienica przy al.Solidarności 93 – zabytkowy budynek powstały w 1910 roku, z inicjatywy Michała Róga. Obecnie znajduje się tam Teatr Kamienica, którego właścicielem jest polski aktor Emilian Kamiński.

Historia

W 1910 roku powstała kamienica przy ul. Leszno 13 (teraz al. Solidarności 93). Jej posiadaczem był Michał Róg, Żyd, który dzięki szyciu uprzęży i produkcji skór do pistoletów wzbogacił się na wojnie carskiej. Wszedł on w posiadanie placu poprzez jego kupno od jednego z warszawskich zegarmistrzów. Przegrywając zakład na wyścigach konnych na Służewcu, stracił kamienicę. Po tym zdarzeniu budynek stał się własnością skarbu państwa. W czasie II wojny światowej niedaleko budowli (na miejscu dzisiejszych torów tramwajowych) umiejscowiony był mur getta, oddzielający żydowską dzielnicę od wolnej Warszawy, w której znajdowała się ta kamienica. Pod jego murami stworzono podziemne korytarze, którymi Irena Sendlerowa wyprowadzała Żydów z getta. Następnie budynek stał się placówką gestapo, tzw. Komando 13. Wykształceni mieszkańcy pochodzenia polsko-żydowskiego, w momencie zajęcia budynku przez hitlerowców zmuszeni byli do ucieczki. Kamienica jako jedna z nielicznych przetrwała obie wojny światowe w bardzo dobrym stanie. Do dzisiejszych czasów zachowały się pamiątki pochodzące z tamtego okresu. W jednej z sal Teatru Kamienica zachował się otwór, w którym przechowywano narzędzia liturgiczne (np. menora). W tym samym pomieszczeniu znajduje się wnęka, gdzie ukrywała się czteroosobowa żydowska rodzina przed Hitlerowcami.

Architektura

Kamienica zbudowana jest w stylu secesji geometrycznej. Na murach budynku znajdują się szaro-niebieskie kwadraty, które wyznaczają połowę wysokości. Po II wojnie rozebrane zostało V piętro budynku. Wraz z nim zniknęły terakotowe kafelki pod zwieńczeniem oraz portal i ozdobna fasada budynku (zdjęcia można obejrzeć na stronie fototeka.1944.pl Numer inwentarzowy zdjęć: MPW-IN/2605 i MPW-IN/2607). W jednej z części kamienicy ulokowana była szkoła krawiecka (zwana Hedep). W piwnicy oraz przy bramie teatru znajdują się kafelki marki Villeroy & Boch pochodzące z 1910 roku. Ważnym elementem są także ozdobniki w postaci kamiennych karłów, które pełniły funkcje odbojników,mających zatrzymać dorożki przed wjazdem na podwórko kamienicy. Pozostał tylko jeden oryginalny posąg umieszczony w prawym, dolnym rogu bramy. Pozostałe trzy figury są rekonstrukcjami pierwowzoru. Haki umocowane na zewnętrznej stronie budynku służyły do zawieszania baldachimu podczas żydowskiego święta namiotu – Sukkot.

Współczesność

Około 2000 roku Emilian Kamiński postanowił założyć swój własny teatr. Myślą przewodnią było stworzenie miejsca przywołującego wspomnienia o starej, pięknej Warszawie. Szukając idealnego miejsca na ulokowanie teatru, natknął się na kamienicę przy al. Solidarności 93. Atmosfera, a także bogata historia budynku, skłoniła aktora do umieszczenia przyszłego ośrodka kultury i sztuki w tym miejscu. Przez 7 lat zbierane były fundusze i materiały potrzebne do zrealizowanie planów. 27 marca 2009 roku w czasie Międzynarodowego Dnia Teatru oraz w setną rocznicę wybudowania kamienicy odbyło się uroczyste otwarcie Teatru Kamienica. Nazwiska osób, które przyczyniły się do zrealizowania projektu, zostały umieszczone na pamiątkowej tablicy znajdującej się na dziedzińcu kamienicy.

Teatr składa się z:

1. Sceny Oficyna – liczy ponad 300 miejsc (kiedyś na jej miejscu znajdowała się fabryka)
2. Sceny Parter – liczy ponad 100 miejsc (tu wnęka z narzędziami liturgicznymi)
3. Piwnicy Warsza (scena kabaretowa) – liczy ok. 80 miejsc (W czasie II wojny światowej znajdowała się katownia, gdzie Niemcy dokonywali zbrodni na Żydach. W tym miejscu zachowały się oryginalne stuletnie kafelki Villeroy Boch.)
4. restauracji (dawniej ulokowana tam była słynna kawiarnia ,,Pod fontanną, która niegdyś służyła ważnym osobistościom jako miejsce spotkań)

Niektóre spektakle, uwzględnione w repertuarze teatru nawiązują do historii Warszawy z czasów międzywojnia.