” | Kościół świętego Michała Archanioła – rzymskokatolicki kościół parafialny należący do dekanatu Chełm - Wschód archidiecezji lubelskiej. Znajduje się na trasie Szlaku Renesansu Lubelskiego.
Obecna świątynia została wzniesiona na początku XVII wieku i ufundowana przez Mikołaja Czyżowskiego, chorążego Ziemi Chełmskiej. Budowla była wielokrotnie niszczona w czasie pożarów oraz działań wojennych i następnie odbudowywana, uzyskując ostateczny wygląd w 1924 roku, kiedy to została przeprowadzona jej gruntowna renowacja.
Jest to budowlą jednonawowa, wzniesiona w stylu późnorenesansowym. Składa się z zamkniętego trójbocznie węższego prezbiterium, w którego przedłużeniu jest umieszczone zakrystia. Po obu stronach prezbiterium są usytuowane dwie kaplice boczne. Od frontu znajdują się dwie przybudówki niepołączone z nawą wejściami. W jednej z przybudówek jest usytuowane wejście na chór, zaś w drugiej skład sprzętów liturgicznych. Ściany w nawie są oddzielone od siebie filarami przyściennymi, natomiast nawę oddziela od prezbiterium łuk tęczowy. Nawa i prezbiterium są nakryte sklepieniami kolebkowymi z lunetami, chór muzyczny podparty jest dwoma arkadowymi filarami z murowanym parapetem. Okna zakończone są półokręgami. Dwukondygnacyjna elewacja frontowa zakończona jest szczytem ozdobionym barokowymi załamaniami. Do fasady są dobudowane wspomniane wyżej przybudówki ozdobione pilastrami w narożach, zakończone zaokrąglonymi przyczółkami z wolutami z lewej i prawej strony. Zewnętrzne ściany boczne są oddzielone od siebie pilastrami, nawę nakrywa dach dwuspadowy, prezbiterium nakrywa dach zakończony wielobocznie, jest on w całości pokryty jest blachą. Na miejscu łuku tęczowego ściana poprzeczna poprowadzona jest ponad dach i ma przekrój szczytu fasady, zwieńczona jest podobnie jak i sam szczyt dużym żelaznym krzyżem, posiadającym trójlistne zakończenie ramion.
Świątynia posiada pięć ołtarzy, wykonanych z drewna. W ołtarzu głównym, w stylu późnobarokowym, wykonanym po 1736 roku znajduje się posąg Chrystusa Ukrzyżowanego z XVII wieku, a nad nim obraz Chrystusa Miłosiernego, wykonany w XIX wieku i cztery rzeźby w postaci aniołów. W ołtarzu bocznym prawym przy łuku tęczowym znajduje się obraz św. Trójcy, wykonany w XVII wieku, w zwieńczeniu jest umieszczony obraz Chrystusa, wykonany w XVIII wieku z dwoma świętymi. Z kolei z ołtarzu bocznym lewym znajduje się obraz św. Franciszka Ksawerego, wykonany w XVIII wieku, natomiast w zwieńczeniu ołtarza obraz św. Alojzego Gonzagi. W ołtarzu kaplicy północnej znajdują się dwie rzeźby przedstawiające aniołów i rzeźba św. Michała Archanioła, patrona parafii oraz obraz św. Antoniego Padewskiego, wykonany w XVIII wieku. Ołtarz umieszczony w kaplicy południowej został wykonany w XVIII wieku i znajdują się w nim dwie rzeźby świętych oraz obraz Matki Bożej Lewiczyńskiej, oraz obraz przedstawiający św. Mikołaja, wykonany na początku XVIII wieku. Świątynia posiada także część dawnego wyposażenia, m.in. organy o 10 głosach na chórze, które zostały wykonane ponad 300 lat temu, remontowane w 1890 i 1974 roku, ambonę ozdobioną rzeźbą Chrystusa nauczającego, chrzcielnicę w stylu późnobarokowym z XVIII wieku, rzeźby Matki Bożej i św. Tekli z XVIII wieku, obraz św. Jana Chrzciciela z XVIII wieku, a także obraz komunii świętej Katarzyny ze Sieny z 1673 roku. Kościół posiada także trzy epitafia Poletyłłów, neogotyckie, wykonane z czarnego marmuru, a także epitafia lekarza Pawła Mataien. |
