Kościół św. Mikołaja

Kościół św. Mikołaja w Bejscach - gotycki kościół wybudowany między XIV a XV w. w miejscowości Bejsce na Płaskowyżu Proszowickim, nad Nidzicą.

Kościół św. Mikołaja w Bejscach - gotycki kościół wybudowany między XIV a XV w. w miejscowości Bejsce na Płaskowyżu Proszowickim, nad Nidzicą.

Główna przestrzeń

Początkowo prezbiterium w dwunawowej świątyni ozdobiono prostymi malowidłami ściennymi, które przedstawiały Jezusa Chrystusa jako sędziego w otoczeniu Marii i św. Jana. Prezbiterium i zakrystia były nakryte oryginalnymi gotyckimi sklepieniami krzyżowo-żebrowymi z rzeźbionymi zwornikami. Wsporniki również gotyckie, rzeźbione z ornamentacją maswerkowo-roślinną.

Zachowały się także stare żelazne drzwi (do zakrystii), alabastrowa chrzcielnica (z końca XVI wieku) oraz kamienne portale gotyckie i 1 renesansowy, z popiersiem św. Mikołaja. Do nawy przylegają dwie kaplice: późnorenesansowa Matki Boskiej oraz barokowa św. Anny.

Kaplica Matki Boskiej

W 1590 r. wojewoda krakowski Mikołaj Firlej, ufundował dla swojej żony Elżbiety z Ligęzów pomnik nagrobny w prezbiterium. Po śmierci żony wojewoda podjął decyzję o wzniesieniu przy kościele kapliczki-mauzoleum rodowego (kaplica Matki Boskiej). Prace rozpoczęte pod koniec XVI w. ukończył w 1601 r. brat Mikołaja, Henryk. Wzorem dla budowli była Kaplica Zygmuntowska na Wawelu. Do kaplicy prowadzi kamienna ażurowa bramka. Nieznany artysta wykonał wewnątrz liczne dekoracje rzeźbiarskie. Na jednej ze ścian kaplicy wykonał nagrobek klęczącego przed krzyżem wojewody i jego rodziny, przy drugiej wzniesiono ołtarz. Do budowy użyto kamienia pińczowskiego, który umożliwiał nadanie dekoracjom fantastycznych kształtów. Pojawiły się tam m.in.: kształty smoków, bazyliszków i falujących wici. Pomnik Firlejów jest jednym z pierwszych nagrobków z figurami klęczącymi. Kaplica Matki Boskiej jest najcenniejszym tego typu obiektem w Polsce.

Kaplica św. Anny

W kościele zachowała się także barokowa kaplica św. Anny z 1649 r. W świątyni znajduje się urna z sercem Marcina Badeniego, ministra sprawiedliwości Królestwa Polskiego. Pod koniec XIX w. sklepienie przekształcono na styl neogotycki, przez co świątynia stała się jednonawowa.

Zobacz też

• Bejsce