Lubogoszcz

Lubogoszcz (968 m) – wybitny szczyt górski w Beskidzie Wyspowym.

Lubogoszcz (968 m) – wybitny szczyt górski w Beskidzie Wyspowym.

Topografia

Znajduje się pomiędzy Szczeblem, Śnieżnicą, Wierzbanowską Górą i grzbietem Czarnego Działu, oddzielony od nich głębokimi dolinami rzek Raby, Mszanki i potoków Kasinianka i Słomka. Wznosi się ponad miejscowościami: Mszana Dolna, Kasinka Mała i Kasina Wielka, znajduje się więc całkowicie w obrębie gminy Mszana Dolna. Ma długi grzbiet, w którym w kierunku od zachodu posiada dwa wierzchołki: Lubogoszcz Zachodni (o wysokości 952 lub 936 m) i najwyższy wschodni Lubogoszcz (968 m). Pomiędzy nimi znajduje się grzbiet zwany Kozią Brodą. W bocznym grzbiecie (oddalonym na wschód), można wyróżnić także niższy wierzchołek o wysokości 766 m. Na niektórych mapach jest ona zaznaczana jako Zapadlisko, na innych grzbiet ten ma nazwę Zapadliska.

Na południowym zboczu, niedaleko zielonego szlaku można wyróżnić polanę Podchodną.

Historia

Szczyt niegdyś był bezleśny i miał wieżę widokową na szczycie. Obecnie jest pokryty lasem, a drewniana wieża z czasem zbutwiała i zawaliła się. W 1924 roku na zachodnim stoku, w Kasince Małej, w przysiółku Kopieniec, przy czarnym szlaku na wysokości 600m n.p. została wybudowana Baza Szkoleniowo-Wypoczynkowa "Lubogoszcz" (szlak czarny z Kasinki Małej).

Geologia

Zbudowany jest, podobnie, jak całe Karpaty z fliszu karpackiego. Występują w nim typowe dla Karpat procesy osuwiskowe. Wynikiem takich osuwisk jest wypełniona wodą nisza osuwiskowa zwana Żabim Okiem oraz występujące na zboczach wschodnich wychodnie skalne. Również ludowego pochodzenia nazwa Zapadliska najprawdopodobniej ma związek z osuwiskami, które dawniej występowały częściej niż obecnie.

Przyroda

Powyżej wysokości 500–550 m n.p.m. Lubogoszcz jest całkowicie zalesiony. Porastający go drzewostan uważany jest za cenny i nasiona rosnących tutaj drzew iglastych gromadzone są w centralnym banku nasion. Dawniej przy wschodnim wierzchołku istniała duża polana, uległa jednak zalesieniu ze szkodą dla walorów widokowych. Obecnie widoki roztaczają się jedynie z dolnych części szlaków. Na Lubogoszczy znajduje się także jedno z dwóch tylko w całym Beskidzie Wyspowym stanowisk paproci języcznik zwyczajny (drugie stanowisko w rezerwacie przyrody Kostrza). Na Lubogoszczy paproć tę odkryto dopiero w 2003 roku i jej populacja tutaj liczy około 500 sztuk.

Wody

Liczne są źródełka. Według opowiadań miejscowej ludności jest ich 99. Stoki o przeciętnym spadku 20-30% pocięte są licznymi jarami potoków. Występują dwa niewielkie stawki: Żabie Oko (na zachodnim stoku obok wspomnianego Ośrodka) oraz Morskie Oko (w części wschodniej). Żabie Oko wypełnia niszę osuwiskową powstałą w wyniku osuwisk. Nazwę stawkowi nadali turyści, miejscowa ludność dawniej nazywała go po prostu Stawiskiem. Morskie Oko, dawniej dużo większe, obecnie jest już tylko zarastającą młaką, niegdyś było kąpieliskiem. Występują tutaj również wody mineralne; przed II wojną światową odkryto niewielkie źródła solankowe. Ekspertyza wykazała jednak nieopłacalność ich eksploatacji i budowy bazy balneologicznej.

Piesze szlaki turystyczne

– czerwony: Kasina Wielka – Lubogoszcz – Mszana Dolna (odcinek Małego Szlaku Beskidzkiego). Czas przejścia ok. 3:35 h (do drogi w Kasinie Wlk.), suma podejść 610 m

– zielony: Mszana Dolna – Lubogoszcz. Czas przejścia ok. 2 h (z powrotem 1:30 h), suma podejść 560 m

– czarny: Kasinka Mała – Lubogoszcz, do połączenia ze szlakiem czerwonym. Czas przejścia ok. 2 h (z powrotem 1:30 h), suma podejść 560 m.

Przypisy

Bibliografia

1. Dariusz Gacek: Beskid Wyspowy. Warszawa: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 2001. ISBN 83-7005-445-5.
2. Andrzej Matuszczyk: Beskid Wyspowy. Pruszków: Oficyna Wyd. „Rewasz”, 2001. ISBN 83-85557-86-5.
3. Portal Beskidu Wyspowego. .