Plac Świętej Katarzyny w Toruniu

Przewodnik
Mapa
Atrakcje

Plac Świętej Katarzyny w Toruniu – plac miejski w Toruniu, położony w sąsiedztwie Nowego Miasta. Jego głównym akcentem architektonicznym jest kościół św. Katarzyny. Ma kształt zbliżony do prostokąta, z którego naroży wybiegają ulice Gregorkiewicza, Dobrzyńska, Piastowska, Warszawska, Wola Zamkowa, Św. Katarzyny, Szumana i Dąbrowskiego, a z pierzei południowej ul. Szpitalna.

Czytaj dalej

”

Historia

Plac został wytyczony w ramach poszerzenia terenu miasta, planowanego od lat 70. XIX w. W związku z tym zlikwidowano częściowo północno-wschodnią kurtynę obwarowań bastionowych i do terenu miasta włączono dawne Przedmieście Św. Katarzyny, nazwane wówczas Wilhelmstadtem. Pierwotnie, według projektów z 1878 i 1880 r., plac miał być dużo mniejszy, ponieważ między nim a Nowy Miastem chciało wydzielić dodatkowe bloki zabudowy. W obecnym kształcie został wytyczony po 1884 r. na terenie zajmowanym dawniej przez kurtynę między bastionami Kawaler Większy i Św. Katarzyny. Jego południowa pierzeja jest jednocześnie granicą Nowego Miasta i przebiega w przybliżeniu wzdłuż dawnej wewnętrznej linii murów obronnych. Na przełomie XIX i XX w. nadano mu nazwę placu Wilhelma (Wilhelmsplatz). W latach 1894-1897 w centrum placu stanął kościół ewangelicki dla gminy wojskowej, obecnie kościół św. Katarzyny. W jego wschodniej części założono skwer, natomiast sam plac był wykorzystywany na uroczystości wojskowe. W latach 1899-1901 w jego zachodniej pierzei została zbudowana szkoła dla chłopców, natomiast cała pierzeja północna, jak również sąsiadujące z nią bloki zabudowy zostały wykorzystane pod zabudowę wojskową - dwa duże kompleksy koszarowe oraz szpital wojskowy. W okresie międzywojennym plac nadal pełnił dużą rolę jako miejsce uroczystych obchodów świąt wojskowych. W jego północnej części, na terenie wojskowym, postawiono pomnik Józefa Piłsudskiego, na skwerze przed kościołem - pomnik Matki Boskiej wykonany przez Ignacego Zelka, a w północnej ścianie kościoła św. Katarzyny zamontowano ołtarz polowy. W czasie okupacji niemieckiej zniszczono oba pomniki, pomnik Matki Boskiej zrekonstruowano w ostatnich latach. Po 1945 r. północną część placu przeznaczono na parking samochodowy oraz stację benzynową, co miało uniemożliwić organizację uroczystości kościelnych dla wojska. W 2010 r. w tym miejscu wybudowano parking podziemny.

Zabudowa

w centrum placu Kościół św. Katarzyny
nr 3, dawna plebania gminy ewangelickiej, neogotycka z 1901 r., ob. Klub Technika
nr 4, kamienica neorenesansowa z pocz. XX w., w 1939 r. przez krótki czas mieściła studio Pomorskiej Rozgłośni Polskiego Radia, w czasie okupacji rozgłośnia niemiecka
nr 5, okazała kamienica z pocz. XX w. w stylu neorenesansu francuskiego
nr 6, Dom Szumanów, dawna klinka dr. Leona Szumana, chirurga i społecznika, przekazana przez jego córkę Wandę na potrzeby Centrum Kształcenia Ustawicznego
nr 7, kamienica neorenesansowa z pocz. XX w.
nr 8, dawna szkoła dla chłopców, zbudowana w latach 1899-1901 wg proj. Otto Schulza w stylu neogotyckim, obecnie Centrum Kształcenia Ustawicznego
nr 9, Zespół Szkół nr 10