Rezerwat przyrody Jezioro Skrzynka - obszar ochrony ścisłej znajdujący się na terenie Wielkopolskiego Parku Narodowego, w pobliżu wsi Górka. Powierzchnia rezerwatu wynosi 6,9 ha. W akwenie brak jest jakiegokolwiek przepływu.
Przedmiotem ochrony jest flora i fauna zarastającego, bardzo płytkiego, dystroficznego jeziora Skrzynka, charakteryzującego się niedoborem tlenu i pokarmu (brunatne zabarwienie wody). Chronione są też obszary torfowiska przejściowego, wytworzonego wskutek zarastania akwenu. Jezioro jest najmniejszym i najwyżej położonym (67 m n.p.m.) ze znajdujących się na terenie Parku Narodowego. Jest całkowicie otoczone przez las. Charakteryzuje się zmiennością poziomu wód, znacznym tempem akumulacji osadów dennych (warstwa mułu na dnie ma do 4 metrów grubości) i przekształceniami roślinności wodnej i torfowej. Przez 80 ubiegłych lat powierzchnia Skrzynki zmniejszyła się o 42%, a objętość o 60%. Minimalna zawartość wapnia w wodzie sprawia, że woda jest tu bardzo miękka.
Pas roślinności torfowiskowej i pło jest ostoją wielu rzadkich dla Wielkopolski owadów, zwłaszcza ważek i prostoskrzydłych. Jest to jedno z dwóch miejsc w Europie, gdzie występuje gwiazdoszek pediastrum integrum var. scutum.
Parametry jeziora: powierzchnia - 3 ha (z tego lustro wody - 1,74), objętość - 24 tys. m³, głębokość maksymalna - 2,9 m, głębokość średnia - 1,43 m, długość linii brzegowej - 620 m, powierzchnia zlewni - 78 ha.
Według legendy na dnie zbiornika zatopiony jest skarb rodziny Pożegowskich. W czasie potopu szwedzkiego Bronisława Pożegowska zebrała wszystkie rodowe klejnoty do skrzyni i wywiozła je na saniach w obawie przed rabunkiem przez żołnierzy Karola Gustawa. Jadąc po zbyt cienkim lodzie jeziora Skrzynka utopiła się jednak i spoczywa tam do dziś wraz ze skrzynią.
Edward Raczyński, zbieracz wielkopolskich legend i podań, zamówił u Adama Mickiewicza napisanie ballady o jeziorze Skrzynka. Przesłał nawet tysiąc franków wynagrodzenia na ten cel. Pomysł nigdy nie został jednak zrealizowany.
W pobliżu jeziora przepływa Trzebawka oraz przebiega szlak turystyczny czerwony z Puszczykówka do Osowej Góry. Na południowy wschód zlokalizowana jest leśniczówka Górka. |