Sanktuarium Ziemi Noworudzkiej na Kościelcu

Sanktuarium na Kościelcu – sanktuarium położone w Sudetach, w paśmie Wzgórz Włodzickich, na szczycie Kościelca. Bywa też często określane jako Sanktuarium na Górze Wszystkich Świętych. Poświęcone jest Matce Boskiej Bolesnej.

Sanktuarium na Kościelcu – sanktuarium położone w Sudetach, w paśmie Wzgórz Włodzickich, na szczycie Kościelca. Bywa też często określane jako Sanktuarium na Górze Wszystkich Świętych. Poświęcone jest Matce Boskiej Bolesnej.

Historia

Miejsce od XVIII wieku stanowiło cel pielgrzymek – znajdował się tutaj drewniany krzyż, być może postawiony przez bernardynów. W 1680 mieszkańcy Słupca postanowili wybudować kościół, jako podziękowanie za ocalenie z zarazy, szalejącej po ziemi kłodzkiej. W lipcu nadeszła zgoda na budowę od arcybiskupa Pragi, a w listopadzie wyświęcono kościół ku czci Chrystusowego Świętego Krzyża, Jego Najświętszej Bolesnej Matki Maryi Dziewicy i Jej gorzkim łzom, św. Sebastianowi, św. Rochowi, św. Karolowi Boromeuszowi, św. Franciszkowi Ksaweremu, św. Rozalii i jeszcze innym świętym chroniącym przez zarazami.

Nowy kościółek był wybudowany na planie kwadratu, z rotundą zamkniętą kopułą.

Już w XVIII wieku zamieszkali tu pierwsi pustelnicy, w specjalnej pustelni obok świątyni. Pierwszym znanym był Onufry Roter (1687-1761) z zakonu minorytów św. Franciszka. W 1752 wybudowano drugą pustelnię tuż przy kościele, a w 1801 trzecią. W 1816 udekorowano ołtarz, a w 1819 pojawiła się ambona. W 1847 w kościele znalazły się relikwie Pacyfikusa i Cancydy – męczenników chrześcijańskich z okresu rzymskiego.

W 1855 obok kościoła powstała droga krzyżowa – poświęcił ją ks. Teuber ze Słupca. Autorem obrazów na kapliczkach był malarz Siegel z Ząbkowic Śląskich. W 1880 na ołtarzu ustawiono nową figurę Madonny, wykonanej przez monachijskiego rzeźbiarza Rücknera na polecenie pustelnika Augusta Teubera. Starsza, barokowa rzeźba znalazła się w sztucznej grocie obok kościoła.

Na początku XX wieku sanktuarium została wyremontowane, podobnie jak stacje drogi krzyżowej. W związku z dużym ruchem pątniczym w XIX wieku wybudowano tutaj drogę ze Słupca; w 1909 Kłodzkie Towarzystwo Górskie otwarło na Górze Wszystkich Świętych schronisko Luckasbaude, a w 1913 wieżę widokową Moltketurm.

Od 1885 do 1930 w pustelni przebywał kolejny pustelnik – Anton Hertelt, znany jako brat Felix (Frater Felix). Dzisiaj upamiętnia go tablica pamiątkowa, wmurowana w ścianę kościoła.

W okresie powojennym sanktuarium straciło na znaczeniu i powoli niszczało. W latach 80. XX wieku było już całkowitą ruiną z zawalonym dachem i częściowo zniszczonymi ścianami. Zostało odbudowane i ponownie konsekrowane dopiero w 1996. W nowy ołtarz główny wmurowano relikwie św. męczenników rzymskich.

Od 2002 nosi tytuł Sanktuarium Ziemi Noworudzkiej.