Sarnia Skała

Sarnia Skała – szczyt o wysokości 1377 m n.p.m. w pasie reglowym Tatr Zachodnich, między Doliną Białego a Doliną Strążyską.

Sarnia Skała – szczyt o wysokości 1377 m n.p.m. w pasie reglowym Tatr Zachodnich, między Doliną Białego a Doliną Strążyską.

Topografia

Sarnia Skała tworzy skalistą grań o długości około 300 m i przebiegu równoleżnikowym. Na południu Czerwona Przełęcz (1301 m) oddziela ją od Suchego Wierchu (1539 m n.p.m.). Ku północy od Sarniej Skały odbiegają dwa grzbiety tworzące obramowanie dla dwóch dolin reglowych znajdujących się poniżej Sarniej Skały: doliny Spadowiec i Doliny ku Dziurze. Jeden z tych grzbietów opada w północno-wschodnim kierunku, w Łomiku rozgałęziając się na dwa ramiona otaczające dolinę Spadowiec. Obydwa ramiona noszą nazwę Spaleniec. Drugi grzbiet opada w północnym, nieco odchylonym na północny zachód kierunku, oddzielając Dolinę Strążyską od Doliny ku Dziurze. Grzbiet ten w dolnej części nazywa się Grześkówkami. Pomiędzy tymi grzbietami z Sarniej Skały opada w północnym kierunku jeszcze grzęda dzieląca górną część Doliny ku Dziurze na dwie odnogi.

Opis szczytu

Sarnia Skała zbudowana jest z wapieni dolomitowych. Pod jej skalistymi ścianami znajduje się niewielka, zarastająca kosodrzewiną polana. Dawniej Sarnią Skałę nazywano Małą Świnicą, Świniczką lub Świnią Skałą i była ona intensywnie penetrowana przez poszukiwaczy skarbów (na skałach zachowały się do tej pory wyryte przez nich znaki).

Sarnia Skała jest w sezonie turystycznym zwykle masowo oblegana przez turystów. Z jej szczytu doskonały widok na masyw Giewontu, a w drugą stronę na Zakopane.

Przyroda

Na Sarniej Skale stwierdzono występowanie wielu gatunków roślin rzadkich w Polsce (m.in. storzan bezlistny (ostatnio nie potwierdzono jego występowania, na opisanym stanowisku wyginął), sosna drzewokosa, ostrożeń głowacz, jarząb nieszpułkowy, irga kutnerowata, lub pospolitych na niżu, ale rzadkich w Karpatach (mącznica lekarska). Jest interesująca dla botaników i wielbicieli roślin tatrzańskich. Na jej gołych skałach pięknie zakwitają gatunki roślin wapieniolubnych, m.in. dębik ośmiopłatkowy i dzwonek jednostronny. Rośnie tutaj także miniaturowa krzewinka – wierzba alpejska, omieg kozłowiec, różeniec górski, jaskier alpejski, kilka gatunków skalnic i wiele innych. Na zboczach Sarniej Skały i w dolinach reglowych wokół niej sztucznie wprowadzono modrzewia japońskiego oraz drzewiastą kosodrzewinę wyhodowaną z nasion pochodzących z alpejskiej kosodrzewiny.

W czasie zjazdu Polskiego Towarzystwa Botanicznego w Zakopanem w czerwcu 1956, podczas poszukiwań na szczycie jarząbu nieszpułkowego, odnaleziono inny gatunek jarząbu, nie notowany dotąd w Polsce, a mianowicie jarząb turyngski (Sorbus ×thuringiaca (Nyman) Schonach). Jest to mieszaniec jarząbu pospolitego i mącznego. Egzemplarz z Sarniej Skały rósł wśród kosodrzewiny od strony Zakopanego, 10 m od grani, w miejscu największego obniżenia dwóch ostatnich wierzchołków (na ostatnim stała wtedy wieża triangulacyjna). Drzewko miało podówczas około 2 m wysokości.

Na Sarniej Skale obserwuje się zjawisko obniżenia wszystkich pięter roślinności. Górna granica lasu schodzi tutaj rekordowo do 1300 m n.p.m. Jest to spowodowane zacieniającym działaniem potężnych ścian Giewontu znajdujących się po jej południowej stronie w bezpośredniej bliskości oraz silnymi północno-zachodnimi wiatrami wiejącymi z Przełęczy w Grzybowcu.

Szlaki turystyczne

– znakowana czarno Ścieżka nad Reglami, prowadząca z Kuźnic przez Halę Kalatówki do skrzyżowania ze szlakiem żółtym z Doliny Białego i dalej na Czerwoną Przełęcz i na Polanę Strążyską. Na polance w rejonie przełęczy od ścieżki odchodzi odgałęzienie szlaku na Sarnią Skałę.

• Czas przejścia z Kalatówek na przełęcz: 1:25 h, z powrotem 1 h
• Czas przejścia z przełęczy na Polanę Strążyską: 35 min, ↑ 50 min
• Czas przejścia z przełęczy na Sarnią Skałę: 10 min, ↓ 10 min