Willa Holenderka

Willa „Holenderka” w Szczawnicy – zabytkowa willa w Szczawnicy, przy placu Dietla 7 – zamykająca, wraz z willą Pod Bogarodzicą i Domem nad Zdrojami, plac od północnej strony. Znajduje się u wylotu ul. Kowalczyk. W dobudowanej od północnej strony części znajduje się obecnie Muzeum Historii Uzdrowiska.

Willa „Holenderka” w Szczawnicy – zabytkowa willa w Szczawnicy, przy placu Dietla 7 – zamykająca, wraz z willą Pod Bogarodzicą i Domem nad Zdrojami, plac od północnej strony. Znajduje się u wylotu ul. Kowalczyk. W dobudowanej od północnej strony części znajduje się obecnie Muzeum Historii Uzdrowiska.

Pochodzenie nazwy

Willę wybudowano – według planu Józefa Szalaya w stylu holenderskim.

Historia

Parter budynku został wybudowany z kamienia, a pierwsze piętro – muru pruskiego. Na parterze znajdowało się 1-pokojowe mieszkanko z alkową i kuchnią, a na I piętrze było 3-pokojowe mieszkanie z balkonem i przedpokojem.

Mieszkańcy i użytkownicy

• Od 1896 roku mieściły się w tym budynku biura Zakładu Zdrojowego.
• Od końca XIX wieku przyjmował tu też znany lekarz z Krościenka nad Dunajcem – Rudolf Hammerschlag, a później, do 1939 roku – lekarz Roman Hammerschlag.
• W czasie okupacji mieszkał w tym domu słynny lekarz, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego Władysław Szumowski (1875–1945) leczący szczawniczan od początku XX wieku.
• W okresie 1970–1990 na parterze mieściły się tu biura Państwowego Biura Podróży Orbis (tu kuracjusze kupowali bilety pociągowe na powrót ze Szczawnicy).

Muzeum Historii Uzdrowiska

Powyżej Holenderki, po wschodniej stronie ulicy Kowalczyk jeszcze w połowie XX wieku mieściły się stajnie i wozownie. W latach 60. XX wieku na ich miejscu wybudowano rozlewnię wody mineralnej „Szczawniczanka” wraz ze składem butelek i opakowań. W latach 2007–2008 rozlewnia została rozebrana, a na jej miejscu wybudowano nowy budynek w stylu odpowiadającym „Holenderce”. Na parterze nowej willi mieści się udostępnione w 2010 roku Muzeum Historii Uzdrowiska, gromadzące eksponaty będące pamiątką i zapisem dziejów uzdrowiska, które przybliżają kuracjuszom tradycje, koloryt i specyfikę regionu. W muzeum organizowane są również czasowe wystawy i inne wydarzenia kulturalne.

Thermaleo Sp. z o.o.

Nad muzeum, na piętrze nowego budynku mieszczą się biura spółki Thermaleo Sp. z o.o., która administruje rewitalizacją Szczawnicy. Jest to rodzinna spółka, założona przez prawnuków hrabiego Adama Stadnickiego, zarejestrowana w 2004 roku. Zadaniem Spółki jest „Stworzenie w Szczawnicy kurortu z pełną gamą zabiegów i dostępem do komfortowych sanatoriów; przygotowanie bogatego zaplecza infrastrukturalnego oraz szerokiej oferty kulturalnej”. Prezesem zarządu Spółki jest Krzysztof Mańkowski, praprawnuk Stadnickiego.

Numeracja

Dom ma adres „Plac Dietla 7”, ale według rejestru zabytków NID – 8.