” | Katedra św. Apostołów Piotra i Pawła w Gliwicach - kościół katedralny w Gliwicach w dzielnicy Śródmieście.
Historia
Kościół został wybudowany w latach 1896-1900 i na początku był kościołem filialnym parafii Wszystkich Świętych. W 1908 roku nastąpiło erygowanie parafii pod wezwaniem św. Apostołów Piotra i Pawła, a jej pierwszym proboszczem został ksiądz prałat Józef Jagło.
Organy wybudował Kurzer z Gliwic w 1900 roku, posiadały 42 głosy. Przebudowała je austriacka firma Rieger w 1936 roku, powiększając je do 54 głosów. Organy obecnie są po kapitalnym remoncie przeprowadzonym w 2009 roku.
W 1992 roku papież Jan Paweł II erygował diecezję gliwicką, a kościół parafialny pod wezwaniem św. Apostołów Piotra i Pawła podniósł do godności kościoła katedralnego.
Ważniejsze daty z historii kościoła
- 1890, 15 kwietnia - decyzja korporacji kościelnych o budowie nowego kościoła.
- 1896, 23 listopada - uroczyste położenie kamienia węgielnego
- 1897, maj - ukończenie fundamentów
- 1898, 12 listopad - uroczyste zatknięcie tradycyjnej wiechy na obelkowaniu dachowym
- 1899, 8 listopada - poświęcenie nowego kościoła i odprawienie pierwszej mszy przez proboszcza parafii ks.Pawła Buchali
- 1900, 16 maja - uroczysta konsekracja dokonana przez biskupa wrocławskiego ks. kardynała Jerzego Koppa
- 1908, 15 stycznia - erygowanie nowej parafii i mianowanie pierwszego proboszcza ks. Józefa Jagłę
- 1917, 26 czerwca - zarekwirowanie dzwonów na cele wojenne
- 1922, 10 września - uroczyste poświęcenie nowych dzwonów
- 1934-1936 - renowacja wnętrza kościoła i remont organów
- 1945, 24 stycznia - ostrzał przez wojska sowieckie pozycji niemieckich w okolicach kościoła powodujący znaczne zniszczenia kościoła
- 1945-1946 - usuwanie szkód wojennych
- 1955-1956 - restauracja witraży
- 1978-1979 - prace malarskie wnętrza wykonane przez artystę J.Szmuca z Krakowa
- 1992, 25 marca - podniesienie kościoła do godności kościoła katedralnego dokonane przez Jana Pawła II
Wnętrze katedry
Wnętrze kościoła jest utrzymane w stylu neogotyckim.
- Ołtarz główny - wykonany przez Zakład Buhla (Wrocław) z drzewa sosnowego zawiera:
- obraz Świętych Apostołów Piotra i Pawła autorstwa Juliana Waldowskiego z Wrocławia,
- po bokach drewniane rzeźby św. Jadwigi Śląskiej i św. Elżbiety Turyńskiej,
- powyżej rzeźbę św. Michała Archanioła
- postacie czterech adorujących aniołów
- tabernakulum zdobione złoconym okuciem
- Ołtarz boczny Najś. Serca Pana Jezusa - wykonany przez Zakład Buhla (Wrocław) zawiera:
- obraz przedstawiający Pana Jezusa w zapraszającym geście autorstwa Juliana Waldowskiego z Wrocławia,
- po bokach figury św. Franciszka z Asyżu i św. Antoniego Padewskiego,
- powyżej figurę św. Błażeja,
- Ołtarz boczny Najś. Marii Panny - wykonany przez Zakład Buhla (Wrocław) zawiera:
- obraz przedstawiający Matkę Boską z Dzieciątkiem jako Królową Nieba autorstwa Juliana Waldowskiego z Wrocławia,
- po bokach figury św. Józefa i św. Anny,
- powyżej figurę św. Alojzego,
- Ołtarz boczny Matki Boskiej Bolesnej ufundowany w 1910 a wykonany w Monachium zawiera:
- relikwie św. Candidusa, św. Feliksa i św. Klemensji,
- Ołtarz boczny Matki Boskiej Częstochowskiej ufundowany w 1912 (jako akt za świętokradzką zbrodnię) a wykonany w Monachium zawiera:
- obraz zewnętrzny przedstawiający Boskiego Przyjaciela Dzieci,
- obraz wewnętrzny zawierający reliefy błog. Bronisława i św. Zyty,
- pod mensą ołtarza św. Stanisława Kostkę,
- Ambona zawiera:
- reliefy przedstawiające Boskiego Zbawiciela i czterech Ewangelistów,
- figurę św. Jerzego na daszku,
- Droga Krzyżowa - rzeźbiona w drewnie będąca dziełem C. Buhla z Wrocławia,
- Chrzcielnica wykonana z marmuru zawiera:
- rzeźbioną na drewnianym wieku scenę chrztu Pana Jezusa,
- w przedsionku kościoła znajduje się:
- rzeźba (ufundowana w 1927) przedstawiająca św. Antoniego Padewskiego, otoczonego ufnymi petentami, będąca dziełem znanego rzeźbiarza bytomskiego F. Schinka,
- witraż z 1911 obrazujący Baranka Bożego, adorowanego przez unoszących się aniołów wykonany w Monachium
- Witraże w prezbiterium wykonane w warsztacie A. Kliema z Raciborza (odrestaurowane w 1955/56) przedstawiają:
- św. Barbarę, św. Jadwigę, św. Piotra i Pawła oraz św. Wojciecha i Jacka,
- Organy wykonane przez firmę Ernesta Kurzera z Gliwic (1899)
- Dzwony na wieży kościelnej (1922):
- największy St.Maria (ton b) o wadze 3405 kg
- średni Święty Józef (ton des) o wadze 2010 kg
- najmniejszy Święty Jerzy (ton e) o wadze 943 kg
|
