Ulica Długa – ulica w Krakowie w Dzielnicy I Stare Miasto.
Ulica ta w dokumentach wymieniana jest już w roku 1690. Był to jeden z najważniejszych wylotów z Krakowa w kierunku Olkusza-Sławkowa-Śląska. Początkowo szlak ten sięgał tylko do ul. Pędzichów, a dalej przebiegał wśród błoń, obok miejskich szubienic. Okolica, gdzie dziś kończy się ul. Długa, na XVIII-wiecznych mapach oznaczona jest jako Świnia Krzywda. W XIX wieku ulica była zabudowana parterowymi domkami. Obecna zabudowa pochodzi sprzed I wojny światowej.
W 1904 rozpoczęto budowę domu nr 1; była to reprezentacyjna siedziba krakowskiej Izby Handlowej i Przemysłowej, która zawiązała się 14 listopada 1850 r. Przedtem był tu placyk miejski oraz niewielka posiadłość Łysakowskich – zajazd z pokojami gościnnymi i stajniami dla koni. "Łysoń" uważany był za jeden z większych zajazdów krakowskich. Na jego miejscu został zbudowany z surowej cegły dwupiętrowy gmach Izby w stylu gdańskim, według planów Tadeusza Stryjeńskiego i Franciszka Mączyńskiego. Zakończony jest wieżą, na której widnieje zegar, a na szczycie – globus, stąd dom nazywany jest "Pod Globusem". Parter od 1913 r. zajmowała sławna, największa w mieście, firma papiernicza: Fabryczny Skład Papieru Regina Aleksandrowicz i Synowie; jej poprzednia siedziba była przy Rynku Kleparskim.
Dom nr 5 to przykład historyzmu. Podczas zaborów nawet fasady kamienic przypominały przechodniom Polskę, a więc nad bramą wejściową domu nr 5 znajduje się orzeł z rozpiętymi skrzydłami, a nad oknami – kartusze z plastycznie wymodelowanymi głowami Stefana Czarnieckiego, Juliana Ursyna Niemcewicza, Tadeusza Kościuszki, Hugona Kołłątaja. W domu tym mieszkał Gustaw Ehrenberg.
Kamienica nr 31 (na rogu z ul. Pędzichów) to tzw. Dom Turecki zwieńczony trzema wieżyczkami-minaretami.
Kamienicę nr 53 zdobi nad bramą wejściową kolorowy geometryczny witraż.
Dom nr 58 − jednopiętrowa kamienica niegdyś należąca do rodziny Bujaków. Na przełomie lat 60. i 70. XX wieku na podwórzu kamienicy znajdował się "ogródek seniora", przeznaczony dla rencistów i emerytów. Mogli oni tam wypoczywać na ławkach w cieniu ogromnego, ponadstuletniego kasztana, który jeszcze do 2008 roku stał na podwórzu, górując nad kamienicą, oraz orzecha i gruszy, w otoczeniu paproci i bzu. Początkowo podwórze pokryte było austriackim brukiem czerwonym, następnie za PRL-u zostało zabetonowane.
Kamienica posiadała również swoją studnię na podwórzu, która jednak nie pełniła swojej funkcji już w okresie PRL-u. Wejście do kamienicy prowadziło przez masywne drewniane, przeszklone drzwi z kolorowymi szklanymi wstawkami. Od podwórza mieściła się dozorcówka, która przestała pełnić swoją funkcję w marcu 1999 roku wraz ze zgonem ostatniej dozorczyni. Było tam też wejście do oficyny, gdzie znajdowały się toalety z kolorowo oszklonymi drewnianymi drzwiami, oraz masywne drewniane schody prowadzące na piętro.
Obecnie kamienica została przebudowana. W miejscu, gdzie były mieszkania i ich okna, od ulicy znajdują się wejścia do sklepu monopolowego oraz cukierni. Na dawnym podwórzu zrobiono parking wewnętrzny, ścinając kasztan − pomnik przyrody i likwidując zaciszny ogródek. Jedyną pamiątką po nim pozostają grusza oraz betonowe donice.
W 2010 roku ulica została gruntownie odnowiona. Zmodernizowano całą ulicę wraz z torowiskiem tramwajowym i chodnikami. Przebudowano również skrzyżowania z ulicami Basztową i Szlak oraz odcinek torowiska od wylotu ul. Długiej do ul. Kamiennej. Wymieniono oświetlenie i wybudowano zatoki parkingowe. Koszt remontu – 20,7 mln zł. |