Willa Bajerleina

Willa Bajerleina w Poznaniu (także: Beierleina, Bayerleina) – zabytkowy, historyzujący dom (willa miejska) w Poznaniu przy ul. Różanej 13 (róg Żupańskiego) na Wildzie. Obiekt charakteryzuje się nieszablonową dekoracją sztukateryjną i ciekawymi rozwiązaniami formalnymi elewacji. Stanowi nietypowy dla tej części Wildy przykład zabudowy willowej.

Willa Bajerleina w Poznaniu (także: Beierleina, Bayerleina) – zabytkowy, historyzujący dom (willa miejska) w Poznaniu przy ul. Różanej 13 (róg Żupańskiego) na Wildzie. Obiekt charakteryzuje się nieszablonową dekoracją sztukateryjną i ciekawymi rozwiązaniami formalnymi elewacji. Stanowi nietypowy dla tej części Wildy przykład zabudowy willowej.

§Bamberska geneza

Rodzina Bajerleinów wywodziła się z poznańskich Bambrów, których potomkowie, w początkach XX wieku, zbudowali wiele okazałych kamienic. Michał Bajerlein aktywnie włączał się w życie społeczne Wildy, m.in. w 1923 ufundował drewnianą ambonę dla Kościoła Zmartwychwstańców.

§Historia

Willa przy ul. Różanej 13 została wybudowana w 1903 w niewielkim ogrodzie, na jaki pozwalały ścisłe plany rozwoju dzielnicy (w zasadzie nie przewidywano tutaj zabudowy innej niż kamienice). W początkach XX wieku rejon ten ulegał intensywnej zabudowie, m.in. w pobliżu (ul. Św. Czesława) powstało wcześniej pierwsze spółdzielcze osiedle w Poznaniu, zrealizowane przez Spar- und Bauverein.

§Architektura

Najbardziej charakterystycznym elementem, otynkowanej na żółto, elewacji willi jest figura Michała Archanioła (patrona fundatora). Stoi ona w specjalnej kaplicy (aediculi), wspartej na kolumnie toskańskiej. Figura została zakupiona przez Michała Bajerleina w 1900 na wystawie światowej w Paryżu i przewieziona do Poznania z myślą o ustawieniu w tym właśnie miejscu. Założeniu centralnemu (z kapliczką) podporządkowano wystrój całej fasady i innych elementów dekoracyjnych. Dzięki temu tworzy ona niepowtarzalną i jednolitą kompozycję w stylu historycznym, wpisując się w program zabudowy Wildy okazałymi kamienicami tego rodzaju.

Poniżej figury Michała Archanioła znajduje się, wkomponowana w trzon kolumny, ikona Matki Boskiej Częstochowskiej (prawdopodobnie późniejsza).

Według Marcina Libickiego kompozycja i usytuowanie willi względem kontekstu urbanistycznego jest mistrzowskim przykładem rozwiązania tego rodzaju zadania.

§Dojazd

Dojazd zapewniają tramwaje MPK Poznań linii 2 i 9 (przystanek Różana).

§Zobacz też

W pobliżu znajdują się:

• Willa Brunona Hermanna w Poznaniu,
• Szkoła przy ul. Różanej w Poznaniu,
• Elektrownia gminna na Wildzie w Poznaniu,
• Rynek Wildecki,
• Kamienica pod Koroną w Poznaniu,
• Paulinum w Poznaniu,
• Collegium Marianum w Poznaniu,

oraz:

• Dom Ciesielczyków – przykład wiejskiej, okazałej rezydencji bamberskiej,
• Domy bamberskie prawobrzeżnego Poznania.

§Bibliografia

1. Magdalena Mrugalska-Banaszak, Wilda – dzielnica Poznania 1253-1939, Wydawnictwo Miejskie, Poznań, 1999, s.186-187, ISBN 83-87847-20-8
2. Praca zbiorowa, Atlas architektury Poznania, Wydawnictwo Miejskie, Poznań, 2008, s.259, ISBN 978-83-7503-058-7
3. Marcin Libicki, Poznań – przewodnik, Wydawnictwo Gazeta Handlowa, Poznań, 1997, s. 232, ISBN 83-902028-4-0
4. Praca zbiorowa, Poznań – spis zabytków architektury, Wydawnictwo Miejskie, Poznań, 2004, s.191, ISBN 83-89525-07-0
5. Poznań – atlas aglomeracji 1:15.000, wyd. CartoMedia/Pietruska & Mierkiewicz, Poznań, 2008, ISBN 978-83-7445-018-8
6. http://www.poznan.pl/mim/public/turystyka/pages.html?co=list&id=4791&ch=4797&instance=1017&lang=pl – bamberskie zabytki w Poznaniu, w tym Willa Bajerleina