Rezerwat Jaskinia Niedźwiedzia

Przewodnik
Mapa
Atrakcje

Rezerwat przyrody "Jaskinia Niedźwiedzia" – geologiczny, częściowy rezerwat przyrody, w południowo-zachodniej Polsce w Masywie Śnieżnika, w Sudetach Wschodnich, województwo dolnośląskie. Utworzony został wokół Jaskini Niedźwiedziej dla ochrony samej jaskini oraz występujących w jej sąsiedztwie zjawisk krasowych.

Czytaj dalej

”

Położenie

Rezerwat położony jest w Sudetach Wschodnich, w północno-zachodniej części Masywu Śnieżnika, na zachodnim i północno-zachodnim zboczu wzniesienie Stroma i górnej części doliny Kleśnicy, na terenie Śnieżnickiego Parku Krajobrazowego, w gminie Stronie Śląskie, około 2,5 km na południe od miejscowości Kletno.

Charakterystyka

Jest to rezerwat geologiczny, częściowy, położony na wysokości od 725 do 1025 m n.p.m., granicami obejmuje dolną część zachodniego i północno-zachodniego zbocza Stromej, oraz górną część doliny Kleśnicy.

Rezerwat został utworzony w 1977 roku, Zarządzeniem Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, Monitor Polski z 1977 r, Nr 19, Poz. 107., na powierzchni 89,05 ha, utworzony dla zachowania i ochrony Jaskini Niedźwiedziej z bogatą szatą naciekową i znaleziskami kostnymi zwierząt plejstoceńskich, zjawisk krasowych występujących w pobliżu oraz ochrony ciekawych i rzadkich gatunków chronionych oraz naturalnych zbiorowisk roślinnych. M.in. drzewostanu bukowego i świerkowego z interesującymi gatunkami roślin runa leśnego i rzadkimi gatunkami roślin wokół jaskini. Ochroną objęto dolny zachodni fragment wzniesienia Stroma z "Jaskinią Niedźwiedzią", oraz górną część doliny Kleśnicy, na których występują stanowiska świerka sudeckiego i fragmenty naturalnego lasu mieszanego.

Obszar rezerwatu obejmuje najciekawszą w całych Sudetach Wschodnich partię Masywu Śnieżnika, gdzie występują zjawiska krasowe z najcenniejszą częścią jaką jest Jaskinia Niedźwiedzia we wnętrzu wzniesienia Stroma, oraz wyrobiska nieczynnych kamieniołomów marmuru. Podłoże rezerwatu tworzą skały metamorficzne, łupki łyszczykowe, które występują w Masywie Śnieżnika, oraz zmetamorfizowane należące do metamorfiku Lądka i Śnieżnika - marmury kalcytowe i dolomitowe, występujące w postaci soczew oraz łupków łyszczykowych. W dolinie Kleśnicy w skałach wapiennych zachodzą zjawiska krasowe, w wyniku których powstały jaskinie i szczeliny. Przykładem jest Jaskinia Niedźwiedzia z dobrze rozwiniętą szatą naciekową. Ze względu na brak przemysłu, zanik rolnictwa i ograniczenie gospodarki leśnej, następuje naturalne zalesienie, które w niektórych fragmentach rezerwatu może być postrzegane jako "dzikie". Warunki w nie zniszczonym krajobrazie, stwarzają możliwość występowania wielu gatunków roślin i zwierząt co jeszcze bardziej podkreśla walory rezerwatu.

Flora

Powierzchnię leśną rezerwatu, tworzy dolnoreglowy las świerkowy z udziałem jodły, modrzewa, buka i jawora, zakwalifikowany do boru wysokogórskiego. Lasów tego typu zachowało się w Sudetach bardzo niewiele. Flora obszaru rezerwatu jest niezwykle bogata i interesująca. Rezerwat porasta bór świerkowy z domieszką jodły, buka, jawora i modrzewa oraz roślinami wapieniolubnymi w runie, jak tojad sudecki (smukły), ostróżka wyniosła, driakiew lśniąca, sesleria tatrzańska i inne. W podszycie z ciekawszych roślin chronionych występuje, kwitnący wczesną wiosną wawrzynek wilczełyko, bluszcz pospolity, barwinek pospolity, marzanka wonna, widłak jałowcowaty, widłak wroniec. W dolinie Kleśnicy dominują monokultury świerkowe.

Fauna

Fauna rezerwatu jest stosunkowo bogata. Zaznacza się tutaj udział wielu gatunków sudeckich jak i karpackich, a także mezoalpejskich. Do najcenniejszych należą endemity i relikty bezkręgowców, szczególnie przedstawicieli fauny jaskiniowej. W czystych wodach Kleśnicy żyje pstrąg potokowy, minóg strumieniowy i głowacz. Na stokach górskich występuje żmija zygzakowata, zaskroniec, padalec. Z ptaków występuje bocian czarny, jarząbek, cietrzew, głuszec, puchacz, dzięcioł trójpalczasty, czeczotka, pluszcz. Z ssaków występuje: borsuk, gronostaj, lis, sarna, wiele gatunków nietoperzy, popielica, orzesznica, koszatka, dzik, muflon. W ostatnich latach okresowo pojawia się niedźwiedź brunatny. Dużą atrakcję stanowi stado kozic, które zimą można obserwować w okolicach Jaskini Niedźwiedziej. Jaskinia Niedźwiedzia stanowi naturalne zimowe schronienie dla licznych gatunków nietoperzy, w tym podkowca małego, nocka dużego, nocka orzęsionego i mopka.

Ciekawostki

Dolina Kleśnicy oraz jedna z najpiękniejszych polskich jaskiń Jaskinia Niedźwiedzia, należą do głównych walorów rezerwatu, które rocznie odwiedza około 100 000 osób.
Jaskinia Niedźwiedzia jest jaskinią wciąż aktywną z zachowanym mikroklimatem. Walory te stawiają jaskinię w rzędzie najciekawszych jaskiń Europy.
Marmur występujący w rejonie rezerwatu nosi nazwę "Biała Marianna" na cześć księżnej Marianny Orańskiej