Ulica Hoża

Ulica Hoża w Warszawie – jedna z ulic warszawskiego Śródmieścia, biegnąca od ul. Mokotowskiej do ul. Chałubińskiego.

Ulica Hoża w Warszawie – jedna z ulic warszawskiego Śródmieścia, biegnąca od ul. Mokotowskiej do ul. Chałubińskiego.

Historia

Hoża pierwotnie była drogą narolną, znaną już przed 1762; pierwsze posesje wytyczono już w 1766. Nazwa ulicy pochodzi od hożych, więc ładnych, podobających się ogrodów zakładanych przy ulicy w tym czasie. W 1792 zabudowa ulicy składała się z drewnianego browaru, kilku drewnianych dworków oraz wybudowanego według projektu Szymona Bogumiła Zuga w roku 1790 pałacyku kupca Klemensa Bernauxa. Przed 1819 powstały przy Hożej jeszcze dwa murowane budynki, jednak przy ulicy długo nie wznoszono nowych obiektów.

Ruch budowlany powrócił, kiedy w 1861 Leopold Kronenberg uruchomił przy Hożej Fabrykę Wyrobów Tabacznych, nabywając jednocześnie dawny pałacyk Bernaux'a. W 1875 ulicę przedłużono na odcinku od ul. Poznańskiej do ul. Chałubińskiego; kilka lat potem przy ulicy pojawiły się niewielkie kamienice, jednak projektowane przez niezłych architektów, takich jak: Edward Cichocki, Artur Spitzbarth, Maurycy Brauman czy Aleksander Woyde.

Od 1877 przy ulicy istniał zakład sióstr Rodziny Marii; w latach 90. XIX wieku powstała zabudowa odcinka między ul. Poznańską, a ul. Plater składająca się w większości z trzypiętrowych kamienic o eklektycznym wystroju fasad.

Gdy w 1895 przedsiębiorca Frąckiewicz nabył dawny pałac Kronenberga, na terenie jego sadu wytyczył ulicę Sadową, dziś – Skorupki.

Wkrótce potem rozebrano pałacyk Kronenberga, by wznieść szereg nowych kamienic, zarówno wzdłuż ul. Skorupki, ul. Marszałkowskiej jak i Hożej. Po odzyskaniu niepodległości powstało jeszcze kilka obiektów: Zakład Fizyki Doświadczalnej Uniwersytetu Warszawskiego, oraz wybudowany w stylu magistrackim Gmach Szkoły Budowlanej według projektu Alfonsa Graviera. Powstały też dwie nowe kamienice; Hoża stawała się wielkomiejską ulicą: działały przy niej dwa kina, liczne sklepy i cukiernie.

Przy ul. Hożej nr 55 znajdowała się Fabryka Wyrobów z Brązu i Srebra Braci Łopieńskich. Obecnie część elewacji frontowej stanowi zabytkowy mur pierzejowy dawnej manufaktury.

Wrzesień 1939 przyniósł niewielkie zniszczenia, jednak zabudowa została spalona już po kapitulacji powstania warszawskiego.

Krótko po wojnie rozebrano kilkadziesiąt wypalonych kamienic, w wielu przypadkach zniszczono zachowany wystrój fasad, jednak mimo to Hoża zachowała wiele z klimatu eleganckiej, przedwojennej ulicy.

Inne informacje

• W nieistniejącej kamienicy pod nr 11 (obecnie na jej miejscu znajduje się Zespół Szkół nr 68) 24 lutego 1885 urodził się Stanisław Ignacy Witkiewicz.
• Przy ulicy Hożej zlokalizowane są różne placówki edukacyjne, m.in. Zespół Szkół Samochodowych nr 1 im. R. M. Pijanowskiego w Warszawie (nr 88), Wydział Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego (nr 69), Medyczna Szkoła Policealna nr 3 (nr 88), Szkoła Alpinizmu "W Pionie" (nr 29/31), Zespół Szkół nr 68 (Gimnazjum i Szkoła Podstawowa) ul. Hoża 11/15.
• Pomimo położenia ulicy w ścisłym centrum miasta do 2010 roku przy ulicy Hożej 51 znajdowała się fabryka wytwarzająca sery topione.
• Na rogu ulicy Hożej i Marszałkowskiej nagrywany jest program Dzień Dobry TVN.
• W Domu Prowincjonalnym Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi przy ul. Hożej 53 działa Okno życia.
• W czasie okupacji hitlerowskiej ulica Hoża nazywała się "Viktoriastrasse".