Ulica Wspólna

Ulica Wspólna – ulica w Warszawie o długości ok. 1300 m położona w dzielnicy Śródmieście. Zaczyna się 150 m przed ul. Kruczą i biegnie na zachód, aż do ul. T. Chałubińskiego. Na części przebiegu jest ulicą jednokierunkową.

Ulica Wspólna – ulica w Warszawie o długości ok. 1300 m położona w dzielnicy Śródmieście. Zaczyna się 150 m przed ul. Kruczą i biegnie na zachód, aż do ul. T. Chałubińskiego. Na części przebiegu jest ulicą jednokierunkową.

Historia

Pierwotnie była to polna droga, biegnącą przez pola Kałęczyna między włókami Burkat na południu i tzw. Włóką Szeroką na północy (stąd nazwa późniejszej ulicy). Właściciele Włóki Szerokiej, misjonarze świętokrzyscy, zbudowali przy drodze folwark, a następnie cegielnię. Potem założyli cmentarz dla parafii świętokrzyskiej i wybudowali na nim w 1783 klasycystyczną kaplicę, istniejącą do dziś. Po cegielni, która znajdowała się w pobliżu obecnej ulicy Poznańskiej, zachowały się jeszcze glinianki.

Ulica Wspólna uzyskała swoją nazwę w 1770, uregulował ją w tym czasie geodeta, nadając jej szerokość 24 łokci (14 m). Na wymierzonych przez niego działkach, wybudowano do 1784 24 domy i dworki z drewna i 1 dom murowany. Zabudowa objęła Wspólną od rozdroża Złotych Krzyży do ul. Wielkiej (ob. Poznańskiej). Mniej więcej w tym samym czasie wybudowano niewielki browar; jednocześnie pożar zniszczył kilka domów. Po 1831 zamknięto cmentarz.

W 1858 Wspólna została poszerzona, a w kolejnych latach stanęło przy niej kilka murowanych domów, a przy ul. Leopoldyny i Teodora założono Ogród Pomologiczny. Najpiękniejsze i najokazalsze kamienice wybudowano w latach 1898−1911.

W 1944 zabudowa przy ulicy Wspólnej została bardzo zniszczona. Podczas planowania odbudowy, dużą jej część przeznaczono na tzw. dzielnicę ministerstw, co oznaczało, że duża część dawnej zabudowy została przeznaczona do rozbiórki (prawie 40 kamienic). Jednocześnie zdecydowano odciąć ulicę od Placu Trzech Krzyży przez budowę gmachu Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego.

Ważniejsze obiekty

• Wspólna 1/3 – Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego
• Wspólna 2/4 – Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych
• Wspólna 6 – Ministerstwo Skarbu Państwa
• Wspólna 30 – socrealistyczny gmach Ministerstwa Rolnictwa
• Wspólna 35 − zabytkowy budynek projektu Franciszka Lilpopa (1910-20), niegdyś siedziba Porozumienia Centrum
• Wspólna 50 – Fabryka Wyrobów Metalowych
• Wspólna 62 – budynek biurowy d. Prezydium Rządu projektu arch. Marka Leykama, 1952, z okrągłym hallem kolumnowym i kopułą
• Wspólna 63 – Galeria Raster
• Wspólna 63B – "Dom Pod Jesionami" – odbudowana po II wojnie światowej kamienica malarza Zdzisława Jasińskiego – artysty, którego dzieła zdobią pałace carskie w Carskim Siole i Moskwie.
• Wspólna 68 – zabytkowa kaplica św. Barbary przy kościele pw. św. Piotra i Pawła (1783) – odbudowana po zniszczeniach ostatniej wojny kaplica z dekoracją ścienną, przedstawiającą świętego Jana Ewangelistę. Jest to pozostałość po tzw. Domu Śmierci – zespole zabudowań przycmentarnych, w którego skład wchodziły dwie kostnice, katakumby, kaplica pod wezwaniem św. Barbary, plebania i dom grabarzy.
• Przy skrzyżowaniu z ulicą Poznańską znajduje się obelisk z tablicą pamiątkową poświęcony żołnierzom Batalionu AK „Zaremba-Piorun”.