Ulica Nowowiejska

Nowowiejska – ulica w Śródmieściu Warszawy.

Nowowiejska – ulica w Śródmieściu Warszawy.

Przebieg

Ulica Nowowiejska położona jest równoleżnikowo. Biegnie od placu Zbawiciela do terenów Filtrów, gdzie jej rolę w pewnej mierze przejmuje położona równolegle ulica Filtrowa na swoim dalszym odcinku. Po drodze krzyżuje się i spotyka z następującymi ulicami i placami:

• ul. Krzywickiego
• ul. Referendarską
• ul. Sędziowską
• al. Niepodległości
• ul. Rektorską
• pl. Politechniki z ulicami: Lwowską, Noakowskiego, Polną oraz J. i J. Śniadeckich
• ul. Waryńskiego
• pl. Zbawiciela z ulicami: Marszałkowską, Mokotowską i al. Wyzwolenia

Na odcinku od placu Zbawiciela do placu Politechniki jest ulicą jednokierunkową.

Na całej długości ulicy poprowadzona jest nią linia tramwajowa z następującymi przystankami: Nowowiejska, pl. Politechniki, Metro Politechnika, pl. Zbawiciela (tylko w jednym kierunku położony jest on w ciągu ulicy).

Na skrzyżowaniu ul. Nowowiejskiej i Waryńskiego położona jest stacja metra A-11 Politechnika.

Historia

Korzenie ulicy Nowowiejskiej sięgają XVIII w., kiedy to z polecenia króla Stanisława Augusta Poniatowskiego wyznaczono tzw. Drogę Wolską wiodącą z zamku w Ujazdowie na pole elekcyjne na Woli. W jej ciągu powstała w 1784 z woli króla wzorcowa osada, tzw. Nowa Wieś, od której pochodzi nazwa ulicy. W ramach tzw. założenia ujazdowskiego i osi stanisławowskiej nowo powstała ulica miała stanowić oś wielkiego założenia placów gwiaździstych. Dwa z nich nadal znajdują się w ciągu ulicy, są to place Politechniki i Zbawiciela. Trzeci, plac Na Rozdrożu, znajduje się poza ulicą Nowowiejską, której historyczny fragment nosi obecnie nazwę alei Wyzwolenia.

W latach 80. XIX w. tereny wokół zachodniej części ulicy zostały zagospodarowane na siedzibę Filtrów Warszawskich. Ulicą, noszącą wówczas miano ulicy 6 Sierpnia, poprowadzono linię tramwaju elektrycznego. Na przełomie wieków ulica wypełniła się zabudową o charakterze wielkomiejskim w swojej wschodniej i środkowej części, nieco bardziej kameralnym w zachodniej. W sąsiedztwie jej środkowego biegu powstawać zaczął zespół budynków Politechniki Warszawskiej.

Zniszczenia okresu wojny dotknęły ulicę w znacznym stopniu. Ponadto wiele budynków zostało wyburzonych ze względu na powstanie nowego założenia – Marszałkowskiej Dzielnicy Mieszkaniowej i przebijanej ulicy Waryńskiego. Przy ulicy wzniesiono w tym okresie szereg budynków w charakterystycznym stylu. W tym samym okresie wschodni fragment ulicy został włączony w skład innego założenia urbanistycznego (osiedle Latawiec) i przemianowany na aleję Wyzwolenia. Tą samą nazwę nosiła krótko po wojnie cała ulica.

W 2011 przeprowadzono generalny remont ulicy, w skład którego weszło m.in. wydzielenie drogi rowerowej pomiędzy pl. Zbawiciela a pl. Politechniki, z pierwszym w Warszawie rozwiązaniem polegającym na poprowadzeniu drogi rowerowej po czynnym torowisku tramwajowym (od. pl. Zbawiciela do ul. Waryńskiego).

Otoczenie

• Dawny „Apartment House” - ul.Nowowiejska 4
• 2 Społeczne Liceum Ogólnokształcące – ul. Nowowiejska 5
• budynek schroniska im. Sobańskich z lat 1874-1877 – ul. Nowowiejska 10a
• kampus Politechniki Warszawskiej:
  • gmach główny (także szereg wydziałów) – pl. Politechniki 1
  • Wydział Elektroniki i Technik Informacyjnych – ul. Nowowiejska 15/19
  • Instytut Zaopatrzenia w Wodę i Budownictwa Wodnego, Wydział Inżynierii Środowiska – ul. Nowowiejska 20
  • Wydział Mechaniczny Energetyki i Lotnictwa – ul. Nowowiejska 24
• Akademia Medyczna i Klinika Psychiatryczna – ul. Nowowiejska 27
• XIV Liceum Ogólnokształcące im. Stanisława Staszica – ul. Nowowiejska 37a