Ulica Filtrowa

Ulica Filtrowa – ulica położona w dwóch dzielnicach Warszawy: Ochocie i Śródmieściu.

Ulica Filtrowa – ulica położona w dwóch dzielnicach Warszawy: Ochocie i Śródmieściu.

Przebieg

Filtrowa jest ważną lokalnie ulicą łączącą Śródmieście Południowe i Starą Ochotę. Jej nazwa pochodzi od Filtrów Lindleya, rozległego kompleksu rozciągającego się po północnej stronie ulicy w jej środkowym biegu. Szczególnie dużą wagę ulica posiada na odcinku od ulicy Krzywickiego do placu Narutowicza, gdzie przejmuje ruch samochodowy i tramwajowy z kończącej się ulicy Nowowiejskiej.

Na wspomnianym odcinku znajduje się linia tramwajowa, obsługiwana przez 2 linie i 2 przystanki: "NIK" i "Raszyńska".

Historia

Ulicę Filtrową przeprowadzono około roku 1893, początkowo tylko na odcinku od ul. Suchej (obecnie Krzywickiego) do Raszyńskiej, przy okazji powiększania terenów Filtrów Lindleya; równocześnie wzdłuż północnej pierzei ulicy wzniesiono odcinek otaczającego je muru.

Fragment ulicy pomiędzy Topolową (dziś: Aleja Niepodległości) a Suchą powstał przed rokiem 1914, uregulowano go jednak dopiero w związku z budową Kolonii Staszica około roku 1922. W tym czasie wytyczono także końcowy fragment ulicy – do pl. Narutowicza; jako ostatni powstał fragment początkowy, pomiędzy al. Niepodległości a Polem Mokotowskim – około roku 1927.

Tereny rozciągające się od Filtrowej aż po ul. Wawelską zajmowały ówcześnie drewniane baraki koszarowe, użytkowane do roku 1915 przez wojska rosyjskie; samą ulicę przecinała wiodąca do nich bocznica kolejowa. Gwałtowny rozwój ulicy nastąpił w okresie międzywojennym, wraz z pojawieniem się budownictwa spółdzielczego na Ochocie. Do pierwszych spółdzielni należała Spółdzielnia Budowlano – Mieszkaniowa im. Lubeckiego, zabudowująca tereny w rejonie ulic Filtrowej, Wawelskiej, Mochnackiego i Górnickiego. Z czasem Kolonia Lubeckiego rozpadła się, tworząc niewielkie osiedla należące do kilku spółdzielni; tu także inwestowały wojsko i policja oraz instytucje państwowe, wznoszące domy dla swych pracowników. Jedynym budynkiem służącym ogółowi społeczeństwa stał się gmach Urzędu Województwa Warszawskiego, wybudowany w roku 1938 pod nr. 57; jego historyzująca sylweta nawiązuje do magnackich rezydencji. W roku 1926 ulicą Filtrową pojechał pierwszy tramwaj, łączący ulicę Suchą z pl. Narutowicza. Od ulicy rozpoczynać się miało też imponujące założenie alei Wielkopolski, której zrealizowany w latach 1932-35 fragment istnieje do dziś w postaci malowniczego Zieleńca Wielkopolskiego. W roku 1944 zabudowa ulicy spłonęła; dzięki późnemu okresowi jej powstania i nowoczesnej konstrukcji wszystkie domy odbudowano do roku 1950. Większość interesującej architektonicznie i cenionej przez mieszkańców architektury zachowała się do dnia dzisiejszego. W okresie powojennym we wschodniej części ulicy, w miejscu dawnego toru wyścigów konnych powstały nowe zabudowania Politechniki Warszawskiej. W ostatnich latach po południowej stronie ulicy na tym odcinku powstały nowoczesne budynki biurowe.

Obiekty

Przy ulicy Filtrowej znajdują się m.in:

• biurowiec Focus Filtrowa
• zabytkowy dom Spółdzielni Budowlano-Mieszkaniowej wraz z ogrodem, zbudowany 1924-27 (nr rej. 22-A z 21.12.2001) – ul. Filtrowa 7
• zabudowa Kolonii Staszica, wznoszonej od 1922 roku wg projektu Antoniego Dygata, Romana Felińskiego, Mariana Kontkiewicza, Adama Paprockiego i Józefa Referowskiego – na odcinku od al. Niepodległości do Zieleńca Wielkopolskiego
• siedziba Najwyższej Izby Kontroli – ul. Filtrowa 57
• Konsulat Republiki Islandii – ul. Filtrowa 62
• Muzeum Motoryzacji - ul. Filtrowa 62
• Dom dochodowy Pocztowej Kasy Oszczędności przy Filtrowej 68 gdzie, jak głosi granitowa tablica "ok. godz. 19.00, 31 lipca 1944 r. płk dypl. A. Chruściel "Monter" (1896-1960) d-ca Okręgu Warsz. AK podpisał w konspiracyjnej kwaterze swego sztabu rozkaz rozpoczęcia powstania warszawskiego"
• Zieleniec Wielkopolski z Aleją Wielkopolski, założony w 1938 roku wg projektu Zygmunta Hellwiga
• założenie i zabudowa Kolonii Lubeckiego, wzniesionej od 1924 roku przez m.in. Antoniego Jawornickiego, Aleksandra Sygietyńskiego, Wacława Wekera, Teofila Wiśniowskiego – na wschód od Zieleńca Wielkopolskiego
• założenie placu Narutowicza
• Ośrodek Akademicki Przy Filtrowej, ul. Filtrowa 27
• rezydencja ambasadora Danii, ul. Filtrowa 13